موضوع: هیومک اسید

هیومیک اسید چیست و چه کاربردی در کشاورزی دارد؟

هومیک اسید (HS) از اجزای قالب مواد آلی خاک هستند و به عنوان محرک های طبیعی و موثر در رشد گیاهان شناخته شده اند. این ترکیب دارای رنگ قهوه ای بوده و حاوی عناصر گوگرد، ازت و فسفر با مقادیر مختلف است. همچنین گاها حاوی فلزات دیگری مانند مس، کلسیم، روی و منیزیم نیز هستند. در سالهای اخیر مطالعات بسیاری در مورد رابطه بین ساختار شیمیایی و فعالیت بیولوژیکی اسید هیومیک در گیاهان صورت گرفته است.نتایج وجود عوامل کلیدی در HS را که تاثیر مثبت بر سیستم بیولوژیکی از طریق شبکه پیچیده پیام رسانی هورمونی دارد را نشان داد. میزان فعالیت بیولوژیکی هومیک اسید به منشاء، اندازه مولکولی، میزان آبگریزی و حوزه آب بستگی دارد.برای مثال اندازه مولکولی HS بر نحوه عملکرد آن در گیاهان تأثیر می گذارد زیرا اندازه مولکولی HS هرچقدر کمتر می تواند راحتر وارد سلول های ریشه شده و مستقیماً بر سیگنال های درون سلولی تاثیر بگذارد در حالی که اندازه مولکولی بالا HS به گیرنده های سلولی خارجی متصل می شود تا سیگنال های مولکولی را القا کند.بخش های اصلی مورد هدف HS در گیاهان انتقال مواد مغذی، غشای پلاسمایی H-ATPases+، مسیرهای هورمونی، ژن ها و آنزیم های دخیل در جذب نیتروژن، تقسیم سلولی و توسعه است.در این مقاله به جزئیات بیشتر در زمینه هوموس و هیومیک اسید می پردازیم. اگر بتوانیم به درک درستی از آن برسیم، می توانیم زیست شناسی و شیمی خاک را تنظیم کرده و به بازدهی بهتری برسیم.فهرست مطالب




ویژگی های فیزیکی و شیمیایی هیومیک اسید

فرمول مولکولی میانگین این ترکیب C187H186O89N9S بوده و در اسیدهای قوی نامحلول است. نسبت 1:1 هیدروژن به کربن آن نشان از درجه آروماتیسیته قابل توجه آن است. همچنین کم بودن نسبت اکسیژن به کربن آن، نشان گر کم بودن گروه های عاملی اسیدی آن می باشد.
این اسید ترکیبی است که در آب و اسید نامحلول بوده اما در ترکیبات قلیایی محلول است. قابلیت اتصال به عناصر معدنی و ایجاد کمپلکس با آن ها را دارند. این ترکیب در هیچ یک از اسیدهای آلی و معدنی قرار نمی گیرد. علت دادن نام اسید به آن، داشتن pH پایین (3.8-5) است. در واقع هیومیک اسید ترکیبی از انواع مواد آلی و معدنی مانند آمینواسیدها، فنول ها، پپتید ها و ترکیباتی از این دست می باشد که می توانند با کاتیون ها پیوند و کمپلکس تشکیل داده و به عنوان یک کی لیت دهنده عمل کنند.

تولید هیومیک اسید

برای استخراج این ترکیب، ابتدا مواد هیومیک را در واکنش با محلول آبی هیدروکسید سدیم قرار می دهند. طی این فرآیند، هیومین نامحلول شده و جدا می شود. در ادامه باقی مواد را با محلول اسیدی ترکیب می کنند. طی این واکنش، هیومیک اسید جدا می شود چرا که در اسید نامحلول است. ماده باقی مانده نیز فلویک اسید است که در همه pH ها محلول است.

مواد هیومیک از مرطوب شدن ترکیبات شیمیایی و بیولوژیکی مواد گیاهی و حیوانی، از طریق فعالیت های بیولوژیکی میکروارگانیسم ها تشکیل می شوند. این مواد حاوی مواد مهم هوموس، بخش اصلی آلی خاک، زغال سنگ ناقص و زغال می باشند. هوموس یک اصطلاح کلی است که مواد هیومیکی مجزا را تشریح می کند. هوموس در خاک و آب یافت می شوند و از تجزیه مواد گیاهی به وجود می آیند. هیومیک اسید بخش اصلی هوموس را تشکیل می دهد.مواد آلی خاک موادی هستند که با سرعت های مختلف در خاک تجزیه می شوند. برخی از متداول ترین موادی که در مجموع از آنها با عنوان “هوموس” یاد می کنیم عبارتند از:

• اسید فولویک: ماده ای به رنگ زرد تا زرد قهوه ای است که در تمام pH ها در آب حل می شود و دارای وزن مولکولی کمی است.
• اسید هیومیک: یک ماده هیومیک قهوه ای تیره است که فقط در مقادیر pH بالاتر خاک در آب محلول است و دارای وزن مولکولی بیشتری نسبت به اسید فولویک است. این ترکیب ممکن است قرن ها در خاک بدون هیچ مشکلی باقی بماند.
• هومین: یک ماده هیومیک سیاه است که در هر pH با آب حل نمی شود، دارای وزن مولکولی بالایی است و هرگز در محصولات اسید هیومیک مایع استخراج شده توسط باز، یافت نمی شود.

بهترین هیومیک اسید لایه های رسوبی زغال قهوه ای نرم است، که به آن ها لئورنادیت گفته می شود. در این لایه ها این ترکیب با غلظت بالا یافت می شود.استفاده از مواد آلی یک روش عالی برای معدنی کردن خاک شسته شده مانند ماسه است. ماسه با ظرفیت پایین در مبادله کاتیون در نگهداری کاتیون های مواد مغذی مشکل دارد. این کاتیون ها می توانند به راحتی به عمق ماسه نفوذ کنند و در نتیجه از دسترس گیاه برای جذب خارج می شوند. ماسه ها، در شرایط هوایی خشک نیز هوموس کمی دارند و قادر به نگه داشتن آب نیستند. مولکول های زیستی هوموس می توانند به حفظ آب و مواد مغذی یونیزه شده که در چرخه بیومس آلی، کمپوست و یا سایر کود ها تولید می شود، کمک می کند. عامل الکترونگاتیویته هیومیک اسید در ایجاد و حفظ خاک سالم و پایدار بسیار مهم است.مزایای هیومیک اسید برای خاک و گیاهان

ظرفیت بالای تبادل کاتیونی (CEC)، محتوای اکسیژن و همچنین ظرفیت بالای نگهداری آب از دلایل بالا بودن مقدار استفاده از اسیدهای هیومیک برای بهبود حاصلخیزی خاک و رشد گیاه است. مهمترین ویژگی اسیدهای هیومیک توانایی اتصال یون های فلزی نامحلول، اکسیدها و هیدروکسیدها و آزاد کردن آنها به آهستگی و به طور مداوم در صورت نیاز به گیاهان است. به دلیل این ویژگی ها، اسیدهای هیومیک شناخته شده اند که سه نوع اثر ایجاد می کنند: فیزیکی، شیمیایی و بیولوژیکی.

مزایای فیزیکی

• بهبود ساختار خاک: جلوگیری از اتلاف زیاد آب و مواد مغذی در خاک های سبک و ماسه ای
• افزایش توانایی خاک در ترکیب کلوئیدها به منظور جلوگیری از ترک خوردگی، رواناب آب های سطحی و فرسایش خاک
• افزایش هوادهی خاک و کارایی آن به کمک شل کردن و خرد کردن خاک
• افزایش ظرفیت نگهداری آب در خاک و در نتیجه مقاومت در برابر خشکسالی.
• رنگ خاک را تیره کرده و در نتیجه به جذب انرژی خورشید کمک می کند.

مزایای شیمیایی

• خاک های اسیدی و قلیایی را خنثی می کند و در نتیجه به تنظیم pH خاک کمک می کند.
• بهبود و بهینه سازی جذب عناصر غذایی و آب توسط گیاهان.
• افزایش خواص بافر خاک.
• تحت شرایط قلیایی به عنوان کلاتور طبیعی برای یونهای فلزی عمل کرده و باعث جذب آنها توسط ریشه می شود.
• غنی از مواد آلی و معدنی ضروری برای رشد گیاه است.
• کودهای غیر آلی محلول در آب را در مناطق ریشه حفظ کرده و شستشوی آنها را کاهش می دهند.
• ظرفیت های تبادل کاتیونی بسیار بالایی دارند.
• تبدیل عناصر غذایی (نیتروژن ، فسفر، آهن، پتاسیم، روی و سایر عناصر کمیاب) را به فرم های موجود در گیاهان
• جذب نیتروژن توسط گیاهان را افزایش دهد.
• واکنش فسفر را با (Ca ، Fe ، Mg و Al) کاهش می دهد و آن را به شکلی که برای گیاهان مفید باشد آزاد می کند. بهره وری از کودهای معدنی به طور قابل توجهی افزایش می دهد.
• دی اکسید کربن را از کربنات کلسیم خاک آزاد کرده و استفاده از آن را در فتوسنتز امکان پذیر می کند.
• به از بین بردن کلروز ناشی از کمبود آهن در گیاهان کمک می کند.
• در دسترس بودن مواد سمی در خاک را کاهش می دهد.
• کاربرد هیومیک اسید در تقویت ریشه ها

مزایا بیولوژیکی

• آنزیم های گیاهی را تحریک کرده و تولید آنها را افزایش می دهد.
• در بسیاری از فرآیندهای بیولوژیکی به عنوان یک کاتالیزور آلی عمل می کند.
• رشد و تکثیر میکروارگانیسم های مطلوب در خاک را تحریک می کند.
• مقاومت طبیعی گیاهان را در برابر بیماری و آفت افزایش می دهد.
• رشد ریشه را به ویژه به صورت عمودی تحریک کرده و جذب بهتر مواد مغذی را امکان پذیر می کند. تنفس ریشه و تشکیل ریشه افزایش می یابد.
• توسعه کلروفیل، قندها و اسیدهای آمینه در گیاهان را تقویت کرده و از فتوسنتز پشتیبانی می کنند. افزایش ویتامین و مواد معدنی گیاهان.
• دیواره سلولها را در میوه ها ضخیم کرده و مدت زمان ذخیره سازی و نگهداری را طولانی می کند.
• افزایش جوانه زنی و زنده ماندن بذرها.
• تحریک رشد گیاه (تولید بالاتر زیست توده) با تسریع تقسیم سلول ، افزایش سرعت تشکیل در سیستم های ریشه ای، که منجر به عملکرد بالاتر ماده خشک می شود.
• کیفیت عملکرد، شکل ظاهری و ارزش غذایی آنها را بهبود بخشد.

عملکرد و نحوه مصرف هیومیک اسید

این ترکیب به عنوان واسطه ای برای انتقال مواد مغذی از خاک به گیاه بسیار مهم هستند. چرا که می توانند مواد مغذی یونیزه را نگه داشته و از شسته شدن و هر رفت آن ها جلوگیری کنند. اسیدهای هیومیک نیز از طریق منافذ تخلیه، به ریشه گیاه جذب می شوند و زمانی که به آن وارد شدند، آب و مواد مغذی را با خود به گیاه می برند. منافذ تخلیه در نزدیکی ریشه قرار دارند جاییکه ریشه مواد مغذی را از آن خارج می کنند. اگر اسید هیومیک و یا قارچ ریشه وجود نداشته باشد، این منافذ به شدت تخلیه مواد مغذی خواهند داشت.علت اینکه کاتیون ها می توانند جذب ریشه شوند این است که ریشه بار منفی دارد و مانند یک آهنربا برای جذب بارهای مثبت عمل می کند. بنابراین هیومیک اسید با حفظ و نگهداری کاتیون ها به جذب بهتر این مواد کمک می کنند. همچنین علت دیگر جذب مناسب ریشه از این ترکیب این است که میزان بار منفی ریشه از هیومیک اسید بیشتر است و به همین دلیل می تواند کاتیون ها را از آن بگیرد و به مصرف برساند. از جمله این کاتیون ها می توان به منیزیم، کلسیم و آهن اشاره کرد.

استخراج و تغلیظ اسید هیومیک بسیار بیشتر از اسید فولویک است. به علاوه، در شرایط مناسب می تواند به اسید فولویک تجزیه شود. همچنین حاوی کمی نیتروژن است.بعد از بررسی عوامل موجود در خاک مقدار مصرف هیومیک اسید تعیین می شود. میزان غلظت اسیدی فرم پودری و مایع آن متفاوت است غلظت اسیدی هیومیک اسید مایع نسبت به پودری کمتر و رسوباتی بر جای نمی گذارد.
از مضرات اسید هیومیک استفاده بیش از حد آن است که منجر به افزایش میزان نگهداری آب و کود و این میزان بر افزایش جمعیت میکروب های خاک تاثیر می گذارد.

جمع بندی

در این مقاله شرحی بر هیومیک اسید و خواص و و یژگی های آن داشتیم. هیومیک اسید یک پلیمری طبیعی با خاصیت اسیدی است که با توجه به خواص آن در ایجاد کی لیت با فلزات و کاتیون ها، قادر به حفظ مواد معدنی مفید برای خاک است. در نتیجه می تواند به تغذیه و رشد گیاه کمک کند. از این کود طبیعی برای افزایش کیفیت، تقویت و رشد انواع گیاهان آپارتمانی، باغچه، باغ و مزارع استفاده می شود.
منبع صنایع شیمیایی تهران

معجزه هیومیک اسید چیست؟ فواید اسید هیومیک برای گیاهان آپارتمانی

هیومیک اسید چیس

هیومیک اسید چیست و چه کاربردی دارد؟
همه ما در قرن بيست و يكم با فناوری های باورنكردنی و منحصر به فرد زندگی می كنيم. فناوری هايی كه زندگی ما را تحت تاثير قرار داده و كاربردهای سودمند و مفيد مواد ناشناخته را نيز به ما نمايان كرده است .اسیدهای هیومیک يكی از موادی كه پيشرفت علم و فناوری پای آن را به دنيای كشاورزی باز كرده است و اين صنعت حياتی را متحول كرده است.آنچه در این مطلب مطالعه میکنید:
هیومیک اسید چیست؟
دليل استفاده هیومیک اسید در كشاورزی
مصرف هیومیک اسید برای گیاهان آپارتمانی
فواید هیومیک اسید در گیاهان آپارتمانی
هیومیک اسید چه کاربردی دارد؟
چه زمانی از هیومیک اسید در باغبانی بايد استفاده کرد؟
نکات کلیدی استفاده از هیومیک اسید برای کاکتوس ها
هیومیک اسید مایع یا پودری استفاده کنیم؟


دانشمندان سالهاست كه طی قرون اخیر در تلاش جهت یافتن فرمول های جایگزین و افزودن عنصر نیتروژن به کودها بودند از اين طريق بود كه هیومیک اسید از پس ماند بقايای جانوران و گياهان ديگر كشف كنند. هیومیک اسید (Humic acid) به سبب افزايش پتاسیم، فسفر و سایر املاح معدنی به خاك گياهان، به نوعی مکمل مفید و محبوب برای برخی گیاهان آپارتمانی و همينطور محصولات كشاورزی و بهبود عملكرد آنها تبديل شده است. كاربردهای ديگر اسید هیومیک در گذشته ، تحریک سیستم ایمنی و درمان آنفولانزای مرغی ، آنفولانزای خوکی و سایر عفونت های ویروسی بوده است .
در اين مقاله شما را با پديده شگفت انگيز اسيد هیومیک ماده ای با ارزش از دوران ماقبل تاریخ و يكی از تكنيك های کشاورزی به عنوان تقویت کننده خاک، مكمل كودهای طبيعی برای گياهان آپارتمانی، افزايش كارايی خاک و بازدهی کشت و زرع در محصولات كشاورزی آشنا می كنيم. همچنين به تفکیک، به سوال‌هایی كه ذهن تان را درگير كرده از قبيل هیومیک اسید چیست؟ مصرف هیومیک اسید برای گیاهان آپارتمانی، زمان مصرف هیومیک اسید، اسید هیومیک برای کاکتوس و هیومیک اسید چه کاربردی دارد و… پاسخ می دهيم.





ساختار هیومیک اسید
هیومیک اسید چیست؟

اسید هیومیک مولکول های پیچیده ای از بقایای تجزیه‌شده مواد ارگانیک (آلی) هستند که به طور طبیعی در خاک، ذغال سنگ نارس، اقیانوس ها، آب های شیرین و رسوبات پيش از تاريخ وجود دارند. یکی از منابع اسیدهای هیومیک لایه های رسوبی هستند که به آنها لئوناردیت گفته می شود. این لایه‌ها در ابتدا در اعماق پوسته زمین قرار داشتند، اما طی سال‌ها به اسیدهای هیومیک با غلظت بالا تبديل شدند. به طور كلی هیومیک اسید ترکیبی از اسیدهايی كه به طور طبیعی در چرخه حیات در خاک، اقیانوس و رودها وجود دارند.گیاهان و حیوانات، قارچ ها و حشرات از بقايای آنها در خاک تغذيه می كنند. اين بقايا بعد از خورده شدن در اثر تابش خورشيد و رطوبت طی مدت زمان طولانی تغییر شکل داده و به ماده ای مقاوم به نام «هیوموس يا گياخاك»، تبديل می شود. هیوموس اجزای با ارزشی چون هیومیک اسید، اسید فولویک و هیومین است كه برای خاك حكم طلا دارد و به بهبود سلامت خاک کمک می کند.

دليل استفاده هیومیک اسید در كشاورزی

هیومیک اسید (FA) به دليل دارا بودن ترکیبات آلی مواد طبیعی و زیستی برای باغبانی بسیار محبوب است. از مزايای هیومیک اسید افزایش جذب مواد مغذی گیاه، رشد ریشه و بهبود ساختار خاک همچنين به عنوان نرم کننده خاک استفاده می شود.دلیل اصلی استفاده باغبانان از هیومیک اسید کمک افزایش میکروارگانیسم ، جذب مواد مغذی و تغییر PH خاک است که باعث می شود گیاه مواد مغذی بیشتری جذب کند. همچنین به کاهش میزان نمک موجود در خاک و اثرات نامطلوب آن بر روی کودها و علف کش ها کمک می کند.هر گياهی برای رشد نياز به کربن و اکسیژن (به ترتیب حدود ۵۰٪ و ۴۰٪)، هیدروژن (حدود ۵%)، نیتروژن (حدود ۳%) و فسفر و گوگرد (هر دو کمتر از ۱%) نياز دارد كه همه اينها در هیومیک اسید وجود دارد.

مصرف هیومیک اسید برای گیاهان آپارتمانی

هیومیک اسید با جذب مواد مغذی، افزایش جوانه زنی بذر، افزایش فعالیت میکروبی مفید در خاک ، هوادهی خاک، کاهش PH خاک و حفظ مدت زمان طولانی رطوبت و مواد مغذی در ريشه گياه به سلامت و رشد گیاهان آپارتمانی کمک می‌کند. مزايای هیومیک اسید برای گیاهان آپارتمانی و رشد آنها :
فواید بیولوژیکی هیومیک اسید برای گیاهان آپارتمانی

استفاده از هیومیک اسید در گیاهان باعث رشد و تکثیر سلول ها، افزایش آنزیم ها و ازبین بردن آفت و بیماری های گیاهان می شود همچنین با ضخيم كردن ديواره سلولی گياهان منجر به میوه دهی بزرگتر و ریشه های سالم در انها می شود.

فواید شیمیایی هیومیک اسید برای گیاهان آپارتمانی

از نظر شیمیایی، هیومیک اسید خواص خاک را تغییر و خاصيت قلیایی و اسیدی را خنثی كرده و سطح pH آن را متعادل می كند. علاوه براين، به گیاهان کمک می کند تا آب بیشتری را برای مدت زمان طولانی حفظ کنند. یکی دیگر از مزایای شیمیایی مهم اسيد هيوميك اينكه سموم و ترکیبات مضر موجود در خاک را کاهش داده و به گیاه کمک می کند نیتروژن بیشتری جذب كه برای سلامت كياه ضروری است.

فواید فیزیکی هیومیک اسید برای گل و گیاه

يكی ديگر از مزايای فیزیکی استفاده از هیومیک اسید وجود ساختار بهتر خاک، حفظ آب بیشتر و ریشه سالم تر گياهان است.حتی رنگ فیزیکی خاک نیز در استفاده از هیومیک اسید تغییر می کند،اما مهمترين فايده فيزيكی اسيدهيوميك دسترسی آسان تر ریشه های گياهان به آب و هوا برای رشد بهتر است.
اسید هیومیک پودری
فواید هیومیک اسید در گیاهان آپارتمانی

• بهبود ساختار خاک
• افزايش فعالیت میکروبی مفید گياهان
• رشد بهتر
• افزايش جذب مواد مغذی
• تحريك رشد ریشه گياهان و سلامت آنها
• تقويت مقاومت گیاه به بیماری
• مصرف كمتر آب گياه

گیاهانی که در خاک هایی با غلظت هیومیک اسید رشد می کنند رشد قوی تری دارند، به همين دليل برای همه گیاهان از محصولات صنعتی گرفته تا گیاهان آپارتمانی مفید است. خاک حاوی هیومیک اسید با ايجاد کاهش pH، کاهش چگالی ، بهبود ظرفیت تبادل کاتیونی، افزایش حفظ رطوبت خاک و کاهش آفات (مانند عوامل بیماری زا و حشرات) برای تقویت، رشد سالم و گلدهی گیاهان آپارتمانی است و باعث شادابی گیاه مفيد است.اسيد هيوميك از آن جهت برای تمامی گیاهان آپارتمانی، کاکتوس ها و ساکولنت ها مفيد است كه منجر به افزایش و نگهداری آب در خاک، افزایش رشد و متابولیسم ریشه گیاه و همچنین افزایش جوانه زنی بذر در آنها می شود.
یومیک اسید چه کاربردی دارد؟

برخی از كاربردهای رایج اسيد هيوميك که باعث شده طرفداران زیادی به خودش جذب کنه :به راحتی و بدون درسر میشه ازش استفاده کرد

هیومیک اسید را می توان به عنوان اصلاح و تقويت کننده خاک هنگام کاشت یا پیوند گياهان استفاده کرد. حتی شما میتوانید آن را با کودهای مختلف ترکیب کنید و به راحتی به گیاهان بدید و اینکه در زمان آبیاری با آب ترکیب میکنید و به گیاهان خود میدید.

مقرون به صرفه

یکی از ویژگی های عالی هیومیک اسید این هست که بسیار مقرونه به صرفه است چرا؟ چون شما میتویند مقدار بسيار كم هيوميك اسيد برای فضای باغ خود استفاده کنید، اصولا یک قاشق چای خوری در یک و نیم لیتر آب حل میشود.
كاهش هزینه ها

هیومیک اسید هزینه کمتری نسبت به کمپوست كود دارد همچنین كمبود مواد معدنی کمپوست ها را جبران می كند. در كل،هیومیک اسید هزینه کمتری نسبت به خرید کمپوست آماده دارد. از نظر اقتصادی، هیومیک اسید فوق العاده مفید است. زیرا به افزایش عملکرد گیاه تا ۷۰٪ کمک می کند و كاهش ۳ درصدی خريد كودهای گران قيمت منجر می شود.
عدم وجود کربن

اغلب کمپوست ها منبع آلودگی کربنی هستند كه هنگام تجزیه،گاز CO2 در هوا آزاد می کنند. به همين دلیل هیومیک اسید بسيار بهتر از کمپوست است.در طول تاریخ، کشاورزان از هیومیک اسید برای تولید گیاهان سالم تر و بهتر استفاده می کردند و امروزه بيش از بيش ضروری شده است.

هیومیک اسید و جلوگيری از آلودگی خاك

هیومیک اسید مواد مغذی مانند آلومینیوم، مس، آهن، منگنز و روی را در خاک نگه می‌دارد و باعث جلوگیری از آلودگی خاک می شود.

افزايش طول عمر گياه از ویژگی های هیومیک اسید

یکی از مهم ترین فواید فیزیکی هیومیک اسید جذب نشدن آن توسط گیاهان است بنابراین، مدت طولانی تری در گیاه باقی می ماند و ساختار خاک را در طولانی مدت افزايش می دهد.
مزایای زیست محیطی

استفاده از هیومیک اسید برای محیط زيست مفید است زیرا از فرسایش خاک جلوگیری، میزان نیترات را کاهش و کارایی مواد مغذی در خاک كمك می كند. محتوای نمک زیاد و آمونیاک کودها نیز با استفاده از هیومیک اسید کاهش می یابد.سایر مزایای زیست محیطی نيز منجر به کاهش پوسیدگی ریشه و آلودگی کمتر گياه توسط آفت کش ها و سایر آلاینده ها می شود.
هیومیک اسید و تحريك ریشه ‌زایی

هیومیک اسید محرک شناخته شده ریشه‌زایی است. به همین دلیل در نهالستان‌ها مقدار اندکی (کمتر از ۲۰ گرم) از آن را در چاله کاشت نهال می‌ریزند و با خاک مخلوط می‌کنند.

برخی ديگر از کاربردهای هیومیک اسید:

• افزایش جذب مواد مغذی
• ظرفیت نگهداری آب را در خاک
• بهبود ساختار کلی خاک
• افزایش فعالیت میکروبی
• تنظیم مقدار pH خاک
• ازبین بردن سموم خاک
• بهبود سلامت گیاه
• رشد ریشه و جوانه زنی
• بهبود ساختار خاک
• ریشه‌زایی بهتر گياه
• نگهداری بیشتر آب در خاک
• به رشد سریع باکتری‌های مفید در خاک
• افزايش مقاومت به شوری گياه
• افزايش مقاومت به کم‌آبی گياه
• افزايش مقاومت گياه به سرما
• كاهش سمیّت کودها و عناصر اضافی موجود در خاک
• دوام اثر زیاد آن تا چند سال
• افزايش مقاومت گیاه در مقابل انواع بیماری‌ها و كاهش نیاز به مصرف سموم
• افزايش سرعت جوانه‌زنی بذر
• اصلاح خاک‌های قلیایی
• سازگار با طبیعت و محیط زیست
• كمك به حفظ توازن خاک

استفاده از هیومیک اسید برای گیاهان
چه زمانی از هیومیک اسید در باغبانی بايد استفاده کرد؟

در این بخش مخواهیم در خصوص زمان مصرف هیومیک اسید در کشاورزی و گیاهان آپارتمانی صحت کنیم، بهترين زمان استفاده از هیومیک اسید در باغبانی، گیاهان گلدانی یا اصلاح خاک هنگام پیوند نهال است. بهار و پاییز بهترین زمان سال برای اضافه كردن هیومیک اسید به خاک و گلدان است.همچنين بهترین زمان در روز برای استفاده از هیومیک اسید، صبح زود یا عصر است که کمترین میزان تابش آفتاب مستقیم به گياه است.
هیومیک اسید یکی از بهترین و ارزان ترین تقویت کننده های خاك در بازار است، که به بهبود کیفیت خاک و سلامت گياهان کمک می کند. بهتر است از هیومیک اسید در فصل بهار، ابتدای فصل رشد گياهان استفاده کنید. اگر در محیطی زندگی می کنید که آب و هوای سردی دارد زمان اضافه كردن آن به گياه را به فصل پاييز موكول كنيد.زمان ایده آل برای استفاده از هیومیک اسید درست پس از پخش کود و از بین بردن علف های هرز از چمن می باشد بهتر این کار را در اوایل صبح قبل از ساعت ۹ صبح یا در شب انجام دهید . به طور كلی،برای بهترین نتیجه، یک یا دو بار در سال هیومیک اسید را به گياه اسپری کنید. هنگام استفاده هیومیک اسید، دستورالعمل های روی برچسب را بخوانيد و طبق آن عمل كنيد. دو قاشق غذاخوری هیومیک اسید را با یک ليتر آب ترکیب کنید. سپس روی چمن يا گياه اسپری کنید محلول را دو تا شش سانت بالاتر از سطح خاك اسپری کنید.

نکات کلیدی استفاده از هیومیک اسید برای کاکتوس ها

کاکتوس ها گیاهان بیابانی هستند که در شرایط خشک و نیمه خشک زنده می مانند. اين ويژگی باعث شده كاكتوس ها از مواد مغذی کمیتر بهره ببرند و اين تصور غلط رواج پيدا كند كه کاکتوس ها هنگام رشد در خانه نیازی به کود ندارند. اما همان طور که کاکتوس در مناطقی با مواد مغذی و آب محدود رشد می‌کند، به کود کمی نيز برای شد و پايداری نیاز دارد . همانطور كه می دانيد،کاکتوس برای نیازهای غذایی خود به ترکیبات آلی نیاز دارد هیومیک اسید با تجزيه مواد معدنی به ترکیبات آلی ساده ،مواد مغذی مورد نياز كاكتوس را در اختيارش قرار مي دهد.علاوه بر این، هیومیک اسید از جذب سموم توسط كاكتوس جلوگيری مي كند و اين مورد با توجه به اینکه کاکتوس ها عمر طولانی تری دارند مفید است.کاکتوس به كودی حاوی میکروب های مفید خاک مانند میکوریزا و پروبیوتیک ها و کودی با نیتروژن بيشتر، نیاز دارد. نیتروژن باعث رنگ های روشن تر در کاکتوس و افزایش طول عمر گیاه می شود.از سوی دیگر، پتاسیم برای گلدهی ، شکوفایی بهتر و در نهایت تولید میوه و فسفر نيز برای افزايش طول عمر كاكتوس نياز است كه همه اين مواد مغذی در اسيد هيوميك وجود دارد در نتيجه برای كاكتوس امری ضروری است.قانون کلی كوددهی همه گیاهان در ابتدای فصل رشدشان است. در مورد کاکتوس ها هم همینطور می باشد،از آنجا كه اکثر كاكتوس ها تابستانه هستند، می توان اسيد هيوميك را در اواخر بهار یا اوایل تابستان به آنها اضافه كرد. برای کاکتوس هایی که در زمستان رشد می کنند، زمان ایده آل کوددهی پاییز است.تعداد دفعاتی که اغلب کاکتوس ها به کود نیاز دارند، یک بار در سال می باشد. توجه كنيد كوددهی بيش از حد باعث مرگ گياه می شود.
هیومیک اسید مایع یا پودری استفاده کنیم؟

در بازار انواع اسید هیومیک وجود دارد که نام های آنها : اسید هیومیک گرانوله ، اسید هیومیک پودری، اسید هیومیک مایع که هر کدام دارای ویژگی و کاربرد خاصی هستند که در ادامه توضیح میدم.
هیومیک اسید گرانوله

این مدل از هیومیک اسید یک نوع فراوری و غنی شده است که باید به راحتی در آب حل شود ولی در کشور ما ایران آن را به عنوان نوعی سنگ معدنی که دارای هوموس غیر قابل جذب هست میشناسند که باید کوبیده شود. این نوع از هیومیک اسید برای کشاورزی خوب نیست چون هیومیک اون یونیزه نیست (یعنی درآب حل نمی شود) پس برای گیاهان آپارتمانی هم مناسب نیست.
هیومیک اسید پودری

این مدل از اسید هیومیک به شکل رایج در بازار وجود داشته و برای کشاورزی و گیاهان آپارتمانی مناسب است که حاوی ترکیبات هیومیکی مانند لئوناردیت ، زغال ، خاک پیت می باشد. اسید هیومیک پودری فراوری شده می باشد و برای جذب گیاهان آپارتمانی بسیار راحت است. هیومیک اسید پودری را باید در آب حل کنید و به شکل آبیاری به گیاهان آپارتمانی خود بدهید، اگر بعد از حل کردن در آب ماده شما ته نشین شده یعنی میزان نا خالصی در آن وجود دارد که در بازار ایران از ۳۰ تا ۹۰ درصد وجود دارد.
هیومیک اسید مایع

این مدل را با استفاده از هیومیک اسید پودری تهیه میکنند، ولی با این تفاوت که در برخی موارد با مواد معدنی مانند اوره، ازت، کودهای NPK و… غنی میکنند. توجه داشته باشید که میزان خلوص هیومیک اسید مایع بسیار پایینتر از نوع پودری است.
میشه نتیجه گرفت که هیومیک اسید پودری با خلوص بالا بسایر به صرف است.با توجه به اطلاعاتی که در اختیار شما قرار گرفت اگر مایل بودید برای رشد بهتر گیاه و تقویت خاک این کود را تهیه کنید ،میتوانید با خرید هیومیک اسید از سایت گل منوتو این محصول را داشته باشید
منبع گل منوتو

کود هیومیک اسید و 3 روش استفاده از آن


کشف هیومیک اسید

در گذشته باور مردم بر این بود که هر موجود زنده‌ای بعد از مرگ بطور کامل به عناصر تشکیل دهنده ‌اش تجزیه می شود و به طبیعت برمی گردد. این مطلب تا حدود زیادی درست است، اما از سال های پیش متخصصان متوجه شدند که که موجودات و گیاهان مرده به طور کامل تجزیه نمی‌شوند، بلکه در شرایط ویژه به تشکیل نفت،زغال سنگ،یا مواد هیومیکی منجر می‌شوند.
در این مقاله در مورد دسته ی آخر بعنی مواد هیومیکی یا کود هیومیک اسید که خواص بینظری برای گیاهان دارند صحبت کرده‌ایم.

خاک از چه موادی تشکیل شده؟

اگر ما نمونه‌ای از خاک روی زمین کشاورزی را بررسی کنیم متوجه خواهیم شد که خاک متشکل است از تقریبا ۴۵ درصد مواد معدنی ۵۰ درصد آب و هوا ۲ درصد بقایای حیوانی و گیاهی و ۲%هیوموس و کمتر از یک درصد موجودات زنده مثل باکتری ها قارچ ها و حشرات هستند.
هیوموس چیست؟

برای شناخت بهتر هیومیک اسید باید اول با کلمه ی عنوان هیوموس آشنا شوید.
وقتی حیوانات و گیاهان در طبیعت می میرند و از بین میروند مولکول‌ های آنها برای میکروارگانیسم های زنده جنگل ها قابل تجزیه و خوردن است.
فلذا میکروب ها، باکتری ها، کرم های خاکی و حتی حشرات هم از این بقایا استفاده می کنند وقتی این بقایا توی طبیعت طی مدت های خیلی زیادی خورد و تجزیه شد، در انتها یک مولکول مقاوم باقی می ماند که هیوموس نام دارد.
هیومس از چه ترکیباتی تشکیل شده است؟

هیوموس یک مولکول ساده نیست. این مولکول از سه عنصر: اسید فولیک، اسید هیومیک، و هیومین ها تشکیل شده است.
هیومین ها و فولیک اسید ها خواص فوق‌العاده‌ ای برای ساختار خاک دارند که یکی از آن ها نقش بسیار مهم این مواد در انتقال مواد غذایی از خاک به گیاه است. به همین دلیل برای ما بسیار حائز اهمیت است.
چرا لازم است از کود هیومیک اسید برای گیاهان استفاده کنیم؟

گیاهان ما برای زندگی خود در خاک نیاز به یکسری فعالیت‌های بیولوژیکی دارند و وقتی که گیاه شما در یک خاک فقیر کاشته شود.
وقتی می گوییم یک خاک فقیر است لزوما منظورمان این نیست که مواد مغذی مثل فسفر و پتاسیم در آن کم است. ممکن است مواد غذایی به اندازه کافی باشند اما میزان فعالیت بیولوژیکی بسیار محدود باشد و انتقال مواد غذایی به گیاه ضعیف باشد. پس در کنار خرید کود های کشاورزی حتما به فعالیت بیولوژیکی خاک نیز دقت کنید.
خاکی از نظر زندگی بیولوژیکی بسیار غنی هست که میکروارگانیسم های خوبی داشته باشد و مواد آلی ارگانیک در آن به اندازه کافی باشد.
وقتی که ما مدت زیادی برای استفاده خاک ها در خانه از سموم مختلفی استفاده می کنیم و آنها را استریل می کنیم، متاسفانه خاک بسیار فقیر می‌شود اما برای اینکه این زندگی بیولوژیکی را به خاک برگردانیم احتیاج داریم که از اسیدهیومیک استفاده کنیم.
اسید هیومیک چه فایده ای برای خاک دارد؟

اسید هیومیک ها به خاک ما این قدرت را می دهند که زندگی بیولوژیک خود را وسعت بدهند و خاک اصطلاحا خاک زنده ای باشد.
حال که فهمیدیم این هیومین‌اسید ها از کجا می‌آیند باید بدانید که خاصیتشان برای خود ما چیست؟!
کود هیومیک اسیدها علاوه بر اینکه زندگی میکروارگانیسمی خاک ما را ارتقا می دهند و خاک ما را تبدیل به یک خاک زنده می کنند ‏ph خاک ما را هم نزدیک به ۶ می کنند این ph پایین آوردن هیومیک اسید از مهمترین کار آن برای ماست!
چرا؟
چون تقریبا اکثریت عناصری که ما توی خاک احتیاج داریم برای رشد گیاهان در بازه بین شش تا شش و نیمِ اسیدیته ی خاک حل می شوند و کود هیومیک اسید تقریباً این بازه ph را برای خاک ما فراهم می کند یعنی خاک ما را تقریباً اسیدی می کند فلذا موجب می شود اکثر ریزمغذی ها حل شده و آهسته آهسته در اختیار ریشه ها قرار بگیرند.

آیا مصرف کود هیومیک اسید به تنهایی برای گیاه کافی ست؟

در واقع این هیومیک اسید نیست که باعث پهن تر شدن برگ ها، قطور شدن تنه در درختان و افزایش کیفیت گیاهان می شود، کود هیومیک اسید بستر مناسبی را برای میکروارگانیسم ها و بقیه مواد ریزمغذی فراهم می کند و قابلیت جذب آن ها را بالاتر می برد به خاطر همین خاصیت موجب می‌شود که مواد ریزمغذی که در خاک وجود دارد به خوبی در اختیار گیاه قرار بگیرد و این ها موجب می شود که ریشه زایی و جوانه زنی بذرها و قلم ها در خاک ما بهبود پیدا کند وبه تبع آن برگ ها پهن تر، تنه های درختان قطور تر و در نهایت کیفیت محصول افزایش یابد.
پس متوجه شدیم که هیومیک اسید ها فقط و فقط واسطه هستند اگر شما خاک خوبی نداشته باشید، خاک بافت و دانه بندی خوبی نداشته باشید و بقیه موارد نگهداری را درست رعایت نکنید و از کودهای مناسب برای خاک استفاده نکنید متعاًقبا با استفاده از هیومیک اسید ها نیز نتیجه ی مطلوبی نمی گیرید. تا به اینجا در کنار مسائلی که گفته شد ما خرید کود های ماکرو یا NPK و همچنین خرید کود 20 20 20 که یکی از پر استفاده ترین کود ها برای گیاه میباشد را توصیه میکنیم.
فواید هیومیک اسید

1. باعث آزاد سازی عناصر داخل خاک و قابل استفاده شدن آن ها برای گیاهان می ‌شود.
2. شوری خاک را کم می‌ کند.
3. ریشه ‌زایی را بهتر و بیشتر می کند.
4. از بروز شوک های زمان جابجایی و تعویض گلدان گیاه جلوگیری می کند.
5. مقاومت گیاه را در برابر انواع آفات و بیماری ها بالا می برد.
6. قدرت جذب گیاه را بالا می برد.
7. ساختار خاک را بهتر می کند.
8. یک کود کاملاً ارگانیک هست که با طبیعت سازگار و فعالیت میکروارگانیسم های خاک را بیشتر می کند
9. ph خاک را تنظیم می کند.
10. باعث نگهداری بیشتر آب در خاک می شود.
11. به رشد سریع باکتری های مفید در خاک کمک می کند.
12. هیومیک اسید بهترین کلاتور طبیعی است.
13. مقاومت گیاه را در مقابل انواع بیماری ها افزایش می دهد.
14. نیاز به مصرف سموم را به نحو محسوسی کاهش می دهد.
15. از سرمازدگی گیاه جلوگیری می کند.
16. بافت خاک را به خصوص در خاک های رسی اصلاح می کند.

نحوه مصرف هیومیک اسید

کود هیومیک اسید پودری

مقدار مصرف هر کود از جمله هیومیک اسید؛ توسط شرکت سازنده روی بسته بندی آن ها نوشته می شود.
اما به طور معمول از اسیدهای هیومیک پودری با توجه به مقدار درصد کود هیومیک اسید موجود و سایر عناصر مقدار حداقل یک کیلوگرم الی 2 کیلوگرم در هر هکتار به صورت محلول پاشی و یا 3 الی 5 کیلوگرم در هر هکتار به صورت کود آبیاری استفاده می شود. (البته لازم به ذکر است که مصرف هیومیک اسید به روش محلول پاشی چندان مورد تایید نیست و بهترین روش مصرف این ماده از طرق کود آبیاری ست.)
کود هیومیک اسید مایع

مانند نوع قبل مقدار مصرف این نوع نیز روی بسته بندی آن ذکر شده اما معمولا این مقدار برای کود آبیاری چیزی حدود 5-10 لیتر در هکتار می باشد. کود هیومیک اسید مایع نسبت به اسید هیومیک های پودری دارای درصد پایین تری از ترکیبات هیومیک و فولویک اسید است. با این حال با توجه به اینکه نسبت به نوع پودری دارای حلالیت بیشتری ست و رسوب نمی کند مصرف آن بخصوص در آبیاری قطره ای مزایای بسیاری دارد.

روش بذرمال

روش کودآبیاری و محلول پاشی را در مقاله ای دیگر قبلا توضیح دادیم که میتوانید به آن مراجعه کنید و به طور کامل مطالعه کنید. امابرای استفاده از هیومیک اسید علاوه بر روش های ذکر شده روش دیگری نیز وجود دارد که به آن بذرمال گفته می شود.
در این روش بذرها قبل از کشت در محلول هیومیک اسید قوطه ور می شوند و بعد از چند دقیقه از محلول خارج شده و کشت می شوند.
هیومیک اسید برای گیاهان آپارتمانی

در مورد استفاده از هیومیک اسید برای گیاهان آپارتمانی دو نظر وجود دارد
عده ای معتقد هستند که بعد از تعویض خاک و گلدان اگر گیاه شما با هیومیک اسید آبیاری شود، گیاه از شوک جابه جایی خارج می شود و شروع می‌کند به ادامه دادن زندگی قبلی، یعنی هم می‌تواند خاصیت ضدعفونی کنندگی را داشته باشد و هم خاصیت ضد شوکی!
و دسته دیگر معتقد هستند که هیومیک اسید ها به تنهایی خاصیت ضد شوکی برای گیاه ندارد و فقط و فقط در صورتی که کنار عناصر ضد شوکی استفاده شوند قابلیت ضد تنش برای بعد از تعویض خاک و گلدان ایفا می کنند.
نتیجه گیری

با توضیحاتی که داده شد حتما متوجه شده اید که استفاده از کود هیومیک اسید در کنار سایر کودها تا چه اندازه برای گیاهان لازم و ضروری ست. در واقع می توان آن را یک مکمل معرفی کرد که بازدهی جذب کود که در صورتی که به طور درست مصرف شود، گیاه و خاک به طور همزمان از آمادگی لازم برای فعالیت برخوردار می شود و در نتیجه جذب مواد آلی و مواد معدنی چند برابر می شود.
پس در کنار اصلاح خاک و توجه به مواد غذایی آن از این اکسیر جادویی غافل نشوید.
منبع ماه کشت

اسید هیومیک در کشاورزی

مشخص ترین و ملموس ترین تاثیر هیومیک اسید در کشاورزی ، افزایش میزان ریشه زایی گیاهان و درختان است. با توجه به اینکه ریشه های بیشتر و قوی تر به معدنی جذب هر چه بیشتر مواد غذایی خاک است بنابراین هیومیک اسید ، غذا رسانی به گیاهان را افزایش می دهد. همچنین این ماده می تواند شرایط مکانیکی خاک را بهبود بخشیده و رنگ آن را تیره تر کند که موجب جذب بیشتر انرژی خورشید و آبرسانی و هوا رسانی بهتر به ریشه ها می شود.
مکانیسم و عملکرد هیومیک اسید دو طرفه بوده و به طریق بهبود تبادل کاتیونی است به این صورت که از طرفی با روش هایی نظیر کلاته سازی ، دفع سدیم ، کاهش فعالیت میکروارگانیسم های مضر و بهبود شرایط خاک موجب افزایش جذب مواد موجود در خاک شده و طرف دیگر با افزایش تولید اسید نوکلئیک ها و پروتئین ها ، جذب دیواره سلولی گیاهان را افزایش می دهد.
هیومیک اسید بر خلاف اکثر کود های شیمیایی ، دارای پویایی و پایداری بالایی در خاک است و به دلیل اینکه بر اثر فعالیت باکتری های مفید تولید شده است ، فقط اجازه تکثیر میکروارگانیسم های مفید برای گیاهان را در خاک می دهد.میزان و روش مصرف هیومیک اسید

بیشترین میزان مصرف هیومیک اسید در ایران مربوط به باغات پسته می شود به همین خاطر روش مصرف هیومیک اسید در پسته کاری را تشریح می نماییم البته روش مصرف آن در دیگر زمینه های کشت و کشاورزی نیز تفاوت چندانی ندارد. روش مصرف این کود کشاورزی بستگی به نوع آبیاری دارد که می تواند به صورت غرقابی یا تحت فشار باشد. در آبیاری تحت فشار و دوره آبیاری حداکثر ۱۸ روزه ، به صورت یک نوبت در میان به میزان ۱۰ لیتر استفاده شود. در آبیاری بیش از ۱۸ روزه ، میزان مصرف هیومیک اسید به ۱۵ لیتر افزایش یابد. البته توجه داشته باشید که کود هیومیک را با کود سولفات پتاسیم به صورت هم زمان استفاده نکنید زیرا موجب ته نشینی و سفت شدن هر دو کود می شود. در حین مصرف کود اسید هیومیک ، میزان مصرف کود های شیمیایی ازته همچون دی آمونیوم فسفات را تا ۳۰ درصد کاهش دهید زیرا هیومیک اسید قادر به حفظ نیتروژن در خاک است.
در روش آبیاری غرقابی به دلیل کاهش غلظت باید از میزان بیشتری کود هیومیک اسید استفاده نمود. به این منظور در روش آبیاری غرقابی از ۲۰ لیتر کود هیومیک در هر هکتار برای دو نوبت استفاده شود. در روش آبیاری به صورت اسپری ، در صورتی که کود اسید هیومیک حاوی اسید فولویک باشد ، از طریق برگ ها نیز قابل جذب برای گیاهان خواهد بود.
نحوه تولید

همانگونه که گفته شد ، کود هیومیک اسید از تجزیه‌ی زیستی پسماند های کشاورزی نظیر شاخه و برگ و میوه های فاسد تولید می شود. البته تولید این کود کشاورزی نیازمند ایجاد شرایط ویژه ای است زیرا باکتری های تولید کننده آن ، موجود زنده بوده و نیازمند مواد مختلفی هستند. برای این منظور باید ضایعات کشاورزی در زیر لایه ای از خاک با قطر تعیین شده قرار گیرند تا اکسیژن و دمای مناسب برای آنها وجود داشته باشد. مدت زمان لازم برای تولید کود هیومیکی حدود یک سال بوده و رنگ آن کاملا تیره یا سیاه رنگ است.
نوع فراوری نشده و معدنی خاک هیومیکی ، هیومیک اسید گرانول است که از معادن لیوناردیت استخراج می شود. این ماده بدون هیچگونه فراوری در اختیار کشاورزان برای مصرف قرار می گیرد و از نظر وجود مواد قابل جذب و خلوص هیومیک با نوع پودری و فراوری شده آن قابل مقایسه نیست.
Humic acid

اسید هیومیک یک کود تقویت کننده گیاهان است که مزایای زیادی در کشاورزی دارد. در این سال ها با گسترش کشاورزی صنعتی و نوین ، حجم برداشت محصولات افزایش یافته و در نتیجه مواد مغذی خاک بسیار کم شده است. در این میان استفاده از کود هیومیک برای تقویت خاک کشاورزی اهمیت چشمگیری یافته است. حال به معرفی شرایط و مقدار مصرف مواد هیومیکی در کشاورزی و قیمت اسيد هيوميك و شرایط فروش آن به بخش کشاورزی می پردازیم.مواد هیومیکی در تقویت گلدان های آپارتمانی نظیر کاکتوس و گل های مختلف ، محصولات کشاورزی نظیر هندوانه ، خربزه ، ذرت و درختان مرکبات و انگور و … مورد استفاده قرار می گیرد. این ماده در انواع مختلف اسید هیومیک پودری ، هیومیک گرانوله و هیومیک اسید مایع عرضه شده و هر یک کاربرد و ویژگی های خاص خود را دارد.در کشاورزی و پرورش محصولات کشاورزی باید به سلامت خاک توجه ویژه ای نمود. استفاده از مواد هیومیکی (موادی که حاوی هوموس بوده و به صورت کمپوست تولید می شوند) به صورت مستقیم در عملکرد های بیو شیمی و فیزیولوژی گیاهان دخالت می کنند. همچنین بر رشد گیاهان به صورت ماثر بر ویژگی های فیزیکی و شیمیایی دخیل هستند.
هیومیک اسید چیست و چه اهمیتی دارد

مواد هیومیکی جزء کود های آلی بوده و از نوعی خاکستر معدنی به نام لئوناردیت Leonardite به دست می آیند. تولید این مواد از طریق تجزیه پسماند های کشاورزی در داخل خاک و در شرایط خاص بیولوژیکی انجام می شود. کود اسید هیومیک دارای رنگ تیره (معمولا قهوه تیره یا سیاه رنگ) است و مواد ضروری و مفیدی همچون گوگرد ، ازت ، فسفر ، کلسیم و ریز مغذی های فلزی را در خود دارد. کود هیومیک با تحریک گیاهان به ریشه زایی ، قدرت دسترسی آن ها به مواد مغذی خاک را بهبود می بخشد. گسترش شبکه ریشه ها موجب جذب بیشتر مواد آلی و معدنی از خاک توسط گیاه شده و رشد و محصول دهی آن را تسریع می نماید. به دلیل اینکه خاک کشاورزی بیشتر مناطق ایران خشک است و میزان مواد هیومیکی در آن اندک ، بنابراین با کود دهی زمین ها می تواند عناصر لازم مثل کلسیم ، پتاسیم ، فسفر ، نیتروژن و گوگرد بیشتری در اختیار گیاهان قرار داد.امروزه بخش کشاورزی در کشور های پیشرفته پی به اهمیت استفاده از مواد هیومیکی Humic substance برده اند. بیشترین میزان مصرف آن در قاره اروپا است. با توجه به خشک بوده زمین های کشاورزی در ایران ، اهمیت استفاده از اسید هیومیک در کشاورزی و باغداری پر رنگ تر شده است.

روش عملکرد کود هیومیکی

کود آلی هیومیکی شرایط لازم جهت گسترش و فعالیت میکروارگانیسم های مفید خاک را بهبود می بخشد. رشد و عملکرد گیاهان بسته به فعالیت مناسب این باکتری ها است که بیشترین تاثیر را بر رشد و کارایی ریشه گیاهان جهت جذب مواد لازم از خاک دارند. هر چه میزان این میکروارگانیسم ها در خاک بیشتر شود ، خاک حاصلخیر تر و در نتیجه فعالیت گیاهان بیشتر می شود. برخی از این میکروب ها بر روی ریشه زیست کرده و از طریق آن تغذیه می کنند. بنابراین با گسترش ترشحات آنها ، ریشه گیاهان گسترش یافته و در مقابل آفات و عوامل پاتوژنیک مقاوم می گردد. این عملکرد ها در تمامی گیاهان از گیاهان کشاورزی ، باغی و آپارتمانی صادق است. به همین علت از کشت برنج در شالیزارهای پر آب گرفته تا کشت پسته در زمین های خشک کرمان ، از این کود مفید استفاده می شود.از جمله فواید کود هیومیکی در کشاورزی می توان به این موارد اشاره نمود:

تاثیر اسید هیومیک بر خاک

هیومیک باعث بهبود ساختار خاک شده و آن را در مقابل عوامل محیطی همچون شسته شدن ، فرسایش و سفت شدن محافظت می کند. این کود آلی با کاهش باکتری های زیان آور خاک ، از سمیت آن می کاهد و فعالیت باکتری های مفید را تقویت می کند تا موجب افزایش سوخت و ساز گیاهان شود.

مزیت این کود آلی بر روی ریشه

شاید مهم ترین بخش هر گیاهی ریشه آن باشد زیرا دروازه ورود مواد غذایی به داخل گیاه است. بنابراین هر چه کیفیت ریشه بهتر بوده و ساختار آن در داخل خاک گسترده تر باشد ، خوراک بیشتری در اختیار گیاه خواهد بود. کود هیومیک اسید می تواند توانایی ریشه در جذب ریز مغذی سولفات آهن را از طریق کلاته کردن این عنصر افزایش دهد. همچنین موجب جذب بیشتر ازت توسط ریشه شده و در نتیجه نیاز کشاورزی به کود های شیمیایی را کاهش خواهد داد. هیومیک اسید با تقویت میکروارگانیسم های موجود در خاک اطراف ریشه ، گیاه را در مقابل عوامل بیماری زا تقویت نموده و جذب مواد مغذی را افزایش می دهد.

فواید برای گیاهان و درختان مفید است

این کود کشاورزی می تواند گیاهان و درختان را در برابر عوامل زیان آوری همچون کم آبی و خشکی خاک ، سرما زدگی ، بیماری های موجود در خاک ، شوری آب و زمین و سفتی خاک مقاوک کند. همچنین به دلیل دارا بودن مواد مغذی فراوان و قابل جذب ، سرعت جوانه زنی بذر ها را افزایش داده ، شکوفه های درختان را تقویت می کند و میوه ها و محصولات را پر بارتری می نماید.دیگر مزایااستفاده از ترکیبات هیومیکی نظیر اسید هیومیک و اسید فولویک باعث غنی شدن محصولات کشاورزی از مواد مغذی همچون کلسیم می شود. این ماده یک کود غیر شیمیایی است که زیانی برای گیاهان و محیط زیست ندارد و مواد موجود در آن با کود های کامل برابری می نماید. در خاک ماندگار است و دوام زیادی داشته و بازدهی گیاهان را در کشاورزی افزایش می دهد.

ویژگی‌های اساسی هیومیک اسید و مزیت‌های آن برای صنعت کشاورزی

اسید هیومیک یک کود کاملا ارگانیک و طبیعی است و به همین دلیل برای تمام محصولات کشاورزی قابل استفاده است. همچنین به دلیل ویژگی‌های منحصر بفرد آن از جایگاه ویژه‌ای برخوردار است. مهم‌ترین ویژگی‌های هیومیک اسید، که مزیتی برای صنعت کشاورزی به حساب می‌آیند عبارتند از:

• افزایش محصول‌دهی

شاید مهم‌ترین ویژگی‌ هیومیک و مزیتی که برای صنعت کشاورزی دارد، تحریک آنزیم‌های موجود در خاک و کمک به افزایش محصول‌دهی باشد. اسید هیومیک با تکثیر میکروارگانیسم‌های مطلوب در خاک، به رشد گیاهان کمیت و کیفیت قابل‌توجهی می‌بخشد.

• افزایش قابلیت‌‌های ریشه گیاه

وجود هیومیک در خاک، به ریشه گیاه کمک می‌کند که آب و مواد غذایی بیشتری را از خاک جذب کند. زیرا با ایجاد تخلخل در بافت خاک، ریشه می‌تواند به راحتی حرکت کرده و برای جست و جوی عناصر غذایی گسترش بیشتری پیدا کند. این موضوع باعث عمل آوردن محصولات با کیفیت‌تری می‌شود.

• افزایش ظرفیت خاک در نگهداری رطوبت

به کار بردن هیومیک اسید در صنعت کشاورزی و ویژگی منحصر به فرد آن در حفظ رطوبت خاک باعث می‌شود، که به میزان قابل توجهی در مصرف آب صرفه‌جویی شود. در واقع ساختار هیومیک اسید به گونه‌ای است که استفاده از آن در بافت خاک، آن را در مقابل خشکی مقاوم می‌کند. این موضوع در مناطق گرم و خشک و مزارعی که بودجه آبی محدودی دارند، اهمیت زیادی دارد.

• ایجاد تعادل در خاک‌های اسیدی

اکثر خاک‌های مناطق ایران قلیایی هستند و در این محدوده PH، ریشه توانایی جذب عناصر غذایی را ندارد. بنابراین هیومیک اسید میزان PH خاک را تنظیم کرده و بر این اساس محیط را به لحاظ اسیدی و یا قلیایی بودن متعادل می‌‎کند.

• جلوگیری از فرسایش خاک

پدیده فرسایش خاک ضرر و زیان زیادی برای صنعت کشاورزی به دنبال دارد. استفاده از این ماده معدنی (Humic Acid) به دلیل ترکیبات کلوییدی یا به اصطلاح چسب‌سانی خود، احتمال روی دادن این اتفاق را به حداقل ممکن می‌رساند. به عبارتی دیگر، خاک دارای هیومیک، قابلیت بالایی در حفظ کیفیت و کمیت ذرات و دانه‌های خاک دارد.

کمک به رشد عمودی گیاه
رشد عمودی گیاه نقش مهمی در جذب حداکثری مواد مغذی موجود در خاک توسط ریشه دارد. اسید هیومیک می‌تواند بستر مناسبی برای رشد عمودی گیاه در خاک ایجاد کند.

• افزایش جذب سایر عناصر

هیومیک اسید با بهبود ساختمان کلی خاک، سبب افزایش جذب عناصری مانند فسفر، نیتروژن و پتاسیم و… شده در نتیجه کیفیت محصول و سرعت رشد گیاه افزایش پیدا می‌کند.

• جذب یون‌های آهن

یکی از مزیت‌هایی که به کارگیری این ماده آلی برای صنعت کشاورزی دارد، بالا بردن توان جذب یون‌های آهن بوسیله ریشه گیاه است.

• جلوگیری از ترک‌خوردگی

خاک دارای هیومیک اسید به دلیل همان ترکیبات کلوییدی که پیش از این ذکر شد، کمتر ترک می‌خورد. در واقع ترکیبات کلوییدی همانند یک چسب قوی دانه‌های خاک را به هم پیوند داده و به علاوه با قابلیتی که در حفظ رطوبت خاک دارد، ترکیب یکدستی از خاک را ایجاد می‌کند.

• جلوگیری از وقوع سیلاب

قابلیت خاک‌های دارای اسید هیومیک در جلوگیری از سیلاب به دلیل ویژگی‌های خاص آن در پیشگیری از فرسایش خاک و هدر رفت آب می‌باشد. از آنجایی که این کود باعث ایجاد یک بافت منسجم در خاک می‌شود، احتماع وقوع سیلاب در اینگونه مزارع به حداقل ممکن می‌رسد.

• بالا بردن میزان جذب نیتروژن

خاک‌های حاوی اسید هیومیک قابلیت قابل‌توجهی در جذب نیتروژن دارند. این قابلیت به رشد سریعتر گیاه و در نتیجه کوتاه‌تر شدن پروسه تولید محصولات کشاورزی کمک شایانی می‌کند. البته حفظ نیتروژن مزایای بی‌شماری برای خاک مزارع کشاورزی دارد.

• افزایش هوادهی خاک

یکی دیگر از ویژگی‌های خاک‌ حاوی این کود ، قابلیت آن در هوادهی می‌باشد. این ویژگی موجب کارآمد شدن خاک شده و بستری برای رشد بهتر ریشه گیاهان می‎سازد. به عبارتی دیگر، خاک دارای هیومیک بهتر و راحت‌تر نفس می‌کشد.

• جلوگیری از وقوع بیماری و آفت در خاک

ویژگی اسید هیومیک در افزایش جذب یون‌های آهن و همچنین ترکیباتی که در خود این ماده گران‌بها وجود دارد، احتمال وقوع بیماری‌های گیاهی نظیر فقر آهن را به صفر می‌رساند. اسید هیومیک همچنین یک ماده ضد آفت طبیعی به حساب آمده و از این لحاظ فواید قابل‌توجهی برای صنعت کشاورزی دارد.

• کاهش میزان مواد سمی موجود در خاک

اسید هیومیک میزان مواد سمی موجود در خاک را به میزان قابل توجهی کاهش می‌دهد. این ویژگی به خاطر ترکیبات خاصی است که در بافت این ماده آلی و مغذی وجود دارد.

• جلوگیری از وقوع واکنش‌های شیمیایی مضر در خاک

فسفر به خودی خود با مواردی مانند AL، MG، Fe و Ca واکنش نشان می‌دهد. این موضوع باعث می‌شود که گیاه، فسفر کافی برای رشد و نمو نداشته‌باشد. استفاده از هیومیک اسید در مزارع باعث جلوگیری از این‌گونه واکنش‌ها شده و در نتیجه فسفر کافی را برای مراحل رشد گیاه حفظ می‌کند.

• بالا بردن طول عمر محصولات کشاورزی

وجود هیومیک در خاک باعث می‌شود که ضخامت دیواره‌های سلولی در محصولات کشاورزی بیشتر شود. این موضوع خود نقش مهمی در بالا بردن طول عمر مفید محصولات دارد.

• افزایش جذب نور خورشید توسط گیاه

استفاده از اسید هیومیک در یک مزرعه کشاورزی موجب تیره شدن خاک آن می‌شود. این موضوع باعث می‌شود که سطح خاک، نور بیشتری از خورشید را جذب کند. به این ترتیب پروسه پرورش گیاه با وجود نور بیشتر، سریع‌تر و باکیفیت‌تر انجام می‌گیرد. مطمئناً محصولی که از این‌گونه گیاهان به دست می‌آید نیز از کمیت و کیفیت بیشتری برخوردار است.

• سرعت بخشیدن به فرآیند فتوسنتز

وجود اسید هیومیک در خاک موجب بالا رفتن کلروفیل، آمینو اسید و قند در گیاهان شده و همین موضوع باعث سرعت بخشیدن به فرآیند فتوسنتز می‌شود. درواقع اسید هیومیک مانند یک کاتالیزور عمل می‌کند و سرعت انجام واکنش‌های شیمیایی را افزایش می‌دهد.

• کاهش میزان نمک در خاک

گیاهانی که در ماطق مناطق خشک و نیمه خشک کاشته می‌شوند با مشکل شوری خاک دست و پنجه نرم می‌کنند. خاک این مناطق مقدار زیادی نمک دارد که سبب کاهش کیفیت محصول و حتی مرگ گیاه می‌شود. هیومیک اسید میزان نمک موجود در خاک را متعادل کرده و باعث جلوگیری از نابود شدن ریشه گیاهان در اثر غلظت بالای نمک در خاک می‌شود.

• افزایش کیفیت و کمیت دانه‌ها

یکی دیگر از مزایایی که هیومیک اسید برای صنعت کشاورزی دارد، نقشی است که در ماندگاری دانه‌ها و رشد آنها به لحاظ کیفیت و کمیت بازی می‌کند. همچنین تقسیمات سلولی در گیاهانی که در خاک حاوی اسید هیومیک رشد می‌کنند، بیشتر است و در نتیجه محصول نهایی نیز کیفیت بالاتری دارد. درنتیجه می‌توان گفت هیومیک اسید همان چیزی است که گیاهتان نیاز دارد.

هیومیک ، بسترساز تقویت خاک و رشد گیاه

مزایای استفاده از هیومیک اسید برای صنعت کشاورزی آنقدر زیاد است که شاید ذکر همه آنها در این مجال نگنجد. علاوه بر صنعت کشاورزی، محیط زیست نیز منافع زیادی از به کارگیری هیومیک در مزارع پرورش گیاه می‌برد.
در بیان مضرات اسید هیومیک هیچ موردی را نمی‌توان عنوان کرد زیرا این ماده با ارزش به صورت طبیعی خاک را غنی کرده و هیچ ماده مضری را وارد محیط زیست نمی‌کند. مصرف آب در مزارع کشاورزی حاوی هیومیک به حداقل می‌رسد و به این ترتیب در منابع و هزینه‌های احتمالی صرفه‌جویی می‌شود.
به هرحال استفاده نکردن از این کود فوق العاده در مزارع و باغات، به منزله پس زدن برکتی است که این ترکیب منحصر به فرد می‌تواند به صنعت کشاورزی و محصولات ارگانیک ما ببخشد.