موضوع: اشنایی با بیمارهای کاهو

انواع آفات کاهو و روش های مبارزه با آنها

• کاهو از جمله سبزیجات رایج و پر مصرف در سرتاسر جهان به شمار می آید که اکثرا در سالاد ها به عنوان سبزی پایه مورد استفاده قرار می گیرد. این محصول به دلیل داشتن ویتامین ها و مواد معدنی مختلف برای سلامت انسان بسیار مفید است. کاهو نیز مانند دیگر گیاهان مورد حمله آفات و بیماری های مختلف قرار می گیرد که در این مقاله به مهم ترین آن ها و راه های کنترل موثر آنها اشاره خواهد شد.

بیماری لکه قهوه ای کاهو

بیماری لکه قهوه ای کاهو از جمله مهم ترین بیماری های کاهو می باشد که باعث کاهش کیفیت کاهو می گردد. قارچ عامل بیماری علاوه بر کاهو به پیاز، موسیر، تره و اسفناج نیز خسارت می زند. علائم به صورت لکه های بیضی شکل بر روی برگ ها ظاهر می شود. برگ ها ابتدا قهوه ای روشن بوده که به تدریج قهوه ای تیره می شوند. در صورت شدت بالای بیماری، برگ های آسیب دیده جمع شده و حالت چروکیده به خود می گیرد.
روش های مبارزه با کنترل بیماری لکه قهوه ی کاهو

بهترین راه مبارزه با بیماری لکه قهوه ای کاهو، شخم زدن عمیق و از بین بردن بقایای گیاهی باقی مانده است که باعث می شود اندام های قارچی موجود در این بقایا ازبین بروند. قارچ مذکور رطوبت دوست بوده و کاهش آبیاری نیز در کنترل آن تا حدی موثر و کاربردی است. سم شیمیاییزینب نیز برای کاهش بیماری مورد استفاده قرار می گیرد.
پوسیدگی نرم کاهو

قارچ عامل این بیماری یکی از مخرب ترین بیماری های کاهو می باشد که به آن پوسیدگی سفید تیز گفته می شود. برگ های بیرونی کاهو اولین علائم بیماری پوسیدگی را با پژمردگی نشان می دهند. به تدریج توده های پنبه ای مانند که اندام رویشی قارچ است روی کاهوی آسیب دیده ظاهر می شود. پس از مدتی کاهو خم شده و سیستم آوندی را مختل می کند که سرانجام باعث افتادن کاهو می شود.



روشهای مبارزه با پوسیدگی نرم کاهو

حذف کاهو های آلوده، تناوب کشت، عدم استفاده از آبیاری بارانی، جلوگیری از گردش آب از مزرعه آلوده به مزرعه سالم و ضدعفونی کردن خاک با محلول فرمالدهید و واپام منجر به کنترل بیماری می گردد.
پوسیدگی طوقه ی کاهو

قارچ پوسیدگی طوقه ی کاهو نیز یکی از مهم ترین و شایع ترین بیماری های کاهو محسوب می شود که به تدریج سبب مرگ گیاهچه از قسمت سر شده و باعث افتادن آن ها می شود. گاهی اوقات نیز در قسمت لکه های قهوه ای به ویژه در محل رگبرگ اصلی، شیره ترشح می شود.
روش های مبارزه با بیماری پوسیدگی طوقه کاهو

حذف بقایای آلوده به عنوان منبع بیماری، همراه با شخم زدن عمیق، استفاده از ارقامی که سطح تماس کمتری با خاک دارند و ضدعفونی کردن خاک با پنتو کلرونیتروبنزن موثر است.
سفیدک پودری کاهو

بیماری سفیدک پودری (حقیقی یا سطحی) کاهو از شایع ترین بیماری های قارچی در گلخانه به شمار می رود. بسته به سن کاهو و رقم مورد استفاده شدت بیماری نیز متفاوت می باشد. بدین صورت که برگ های قدیمی و بالغ ابتدا علائم را به صورت لکه های سفید پودر مانند در بخش پشتی و رویی برگ به حالت پراکنده نشان می دهند. در صورت شدت بالای بیماری علائم گسترش یافته و برگ های جوان نیز آلوده می شوند و به تدریج کاهوی کشت شده از بین می رود.



مبارزه با سفیدک پودری کاهو

انتخاب ارقام مقاوم، پایش مداوم برگ های کاهو به ویژه برگ های زیرین که قابل رویت نیستند، تهویه ی مناسب گلخانه و افزایش جریان هوا، استفاده از آبیاری قطره ای در جلوگیری از کاهش رطوبت برگ، ضدعفونی کردن بذور با ترکیبات مس و استفاده از قارچ کش هایی همانند توپاس که برای گلخانه نیز توصیه شده اند، پیشنهاد می شود. لازم به توضیح است در صورت استفاده از سم توپاس دوره کارنس 20 روزه نیز حتما باید رعایت گردد.
سفیدک داخلی کاهو

عامل بیماری سفیدک داخلی (دروغی یا کرکی) لکه های زرد کم رنگ و کپک مانندی به صورت زاویه دار در محل رگبرگ اصلی و در قسمت رویی برگ های مسن ایجاد می نماید که به تدریج لکه ها قهوه ای می شوند و سپس ناحیه آلوده شده از بین می رود.



روش های مبارزه با سفیدک داخلی

جمع آوری برگ های آلوده، رعایت فواصل کشت در جهت کاهش رطوبت، کاشت ارقام مقاوم و کاربرد سم شمیایی توپاس در راستای کاهش بیماری سفیدک داخلی کاهو مفید و موثر است.
بیماری ویروس موزاییک کاهو

از جمله بیماری های ویروسی کاهو در سرتاسر جهان می باشد که باعث زیان های گسترده به محصولات کشاورزی شده است. بیماری موزاییک کاهو از طریق شته ها و بذر قابل انتشار هستند. لکه های ایجاد شده به صورت سبز و زرد کل برگ های مسن را فرا گرفته و برگ های جوان حالت پیچ خورده پیدا می کنند که به تدریح باعث توقف رشد گیاه می شود که به دنبال آن درصد فروش کاهوی آلوده شده کاهش می یابد.



روش های مبارزه با بیماری موزاییک کاهو

جمع آوری بقایایی آلوده، کنترل حشرات با سموم دیازینون، کنفیدور و مالاتیون به منظور کاهش انتشار، پرورش گیاهان جذب کننده شته ها و اتنخاب ارقام مقاوم بسیار موثر است.
شته ها

از مهم ترین و شایع ترین آفات کاهو شمرده می شود که علاوه بر خسارت حاصل، باعث انتشار بیماری های مختلف دیگر نیز می گردد.شته ها با خوردن شیره گیاهی کاهو باعث پیچ خوردگی برگ های جوان و در نتیجه کاهش بازار پسندی کاهو می شوند.
کنترل شته ها

جلوگیری از ورود گیاه آلوده به مزرعه، شخم زدن خاک قبل از کشت، کنترل علف های هرز، استفاده از ارقام مقاوم، استفاده از حشرات شکارگر مانند کفشدوزک و سرانجام مصرف حشره کش هایی همانند کنفیدور، مالاتیون و دیازینون در کاهش آلودگی بسیار موثر است.
تریپس

تریپس ها نیز از حشرات زیان بار دیگر کاهو بوده که در تمام دوره رشد کاهو و حتی در سردخانه نیز می توانند روی کاهو تاثیر گذاشته و با تغذیه از کاهو باعث بد شکلی، پژمردگی و کاهش کیفیت محصول شوند. علاوه بر این تریپس ها باعث انتقال بیماری ویروسی لکه حلقوی نکروتیک نیز می شوند.



روش های مبارزه با تریپس ها

برای کنترل حشره تریپس پایش باید مداوم انجام گیرد و گیاهان آلوده از محل کشت خارج گردند، علف های هرز و هر گونه گیاهی که میزبان تریپس هستند باید حذف گردند، استفاده از آبیاری بارانی در جهت کاهش جمعیت و استفاده از سموم دینوتفوران نیز موثر است.

منبع/ایران کشاورز