کنه زرد شرقی مرکبات Eutetranychus orientalis
کنه قرمز مرکباتPanonychus citri
هر دو گونه از خانواده Tetranychidae می باشند. کنه زرد شرقی مرکبات اغلب در مناطق جنوبی کشور و کنه قرمز بیشتر در شمال دیده می شود.
کنترل شیمیایی:
1. تترادیفون(تدیون) EC7.52%و 2در هزار
2. کلوفنترین(آپولو) SC50% و 5/.- 25/. در هزار
3. بروموپروپیلات EC25% و 1 در هزار
4. سیترازون EC20% و 1در هزار
5. هگزی تیازوکس EC10% و 75/.- 5/. در هزار(نیسورون)
6. فن پیروکسی میت SC5% و 5/. در هزار(ارتوس)
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
کنه زنگ(نقره ای) مرکبات
Phyllocoptruta oleivora
Acari: Eriophyidae
این آفت در باغات مرکبات شمال ایران(با نام مخملک) شایع است. معمولاً پوست میوه های آفت زده ضخیم است. میوه ها کوچکتر و ترش است. برگها و میوه های درختان لیمو در اثر حمله کنه، خاکستری مایل به نقره ای میشود و اطلاق نام کنه نقره ای بدین لحاظ است. کنه زنگار زمستان را به صورت کنه کامل می گذراند.
کنترل شیمیایی:
1. نئورون EC25% و 1.5 در هزار
2. پیریداین WP25% و 0.4- 0.5 در هزار
3. آبامکتین EC1.8% و 0.2 در هزار
4. نیسورون Ec10% و 2.5 درهزار
5. زینب WP80%و 2در هزار
6. مانکوزب WP80% و 2در هزار
کنترل شیمیایی:
1. تترادیفون(تدیون) EC7.52% و2در هزار
2. کلوفنترین(آپولو) SC50% و 5/.- 25/. در هزار
3. بروموپروپیلات EC25% و 1 در هزار
4. سیترازون EC20% و 1در هزار
5. هگزی تیازوکس EC10% و 75/.- 5/. در هزار(نیسورون)
6. فن پیروکسی میت SC5% و 5/. در هزار(ارتوس)
------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
پروانه برگخوار مرکبات
Papilio demoleus
Lep: Papilionidae
زمستان را به صورت شفیره روی درختان مرکبات یا گیاهان مجاور آن به سر می برد. دربهارتبدیل به حشره کامل می گردد که پس از جفت گیری که معمولاًدرحالت پرواز انجام می گیرد تخمهای خود را به طورانفرادی یا جفت جفت در سطح برگها قرار می دهد. لاروها پس از خروج تخم شروع به تغذیه از برگ می کنند. دارای5 سن لاروی است و پس از آن روی شاخه ها تبدیل به شفیره(بدون پیله) می شود. درجهرم 4 تا 5 نسل در سال دارد.مبارزه شیمیایی ضرورت ندارد.زنبوری از خانواده pteromalidae با نام pteromalus puparum شفیره های این آفت را پارازیته می کنند.
کنترل: معمولاً نیاز به مبارزه ندارد. در مورد نهالها جمع آوری لاروها موثر است. در صورت لزوم از سموم گوارشی استفاده شود.
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
پروانه مینوز مرکبات Citrus leaf-miner
Phyllocnistis citrella
Lep: Gracillariidae
این حشره در مناطق گرمسیردر تمام فصول سال فعال است. هر کجا که سرمای زمستانه وجود داشته باشد زمستان را به صورت حشرات کامل در زیر برگهای خشک وپناهگاههای دیگر به سر می برد. حشرات کامل معمولاً تخم های خود را در سطح زیرین برگ و در داخل پارانشیم قرار می دهند. دوره جنینی تخم 2 تا 13روز به طول می انجامد . لاروها پس از خروج زیر کوتیکول برگ دالان های کج ومعکوج ایجاد می کنند.دوره لاروی بین 4.5 تا 23روز و شفیرگی 5 تا24 روز به طول می انجامد.طول دوره رشدی حشره متناسب با درجه حرارت واز2تا 8 هفته متغیرمی باشد و می تواند سالیانه 8 تا 11 نسل در سال داشه باشد. پروانه های مینوز بیشترین خسارت را در نهالستان های مرکبات ایجاد می کنند. روی درختان مسن وپارور اهمیت چندانی ندارد. گاهی برگهای جوان را مانند شته لوله می کنند ویا در بعضی از قسمتها خشکیدگی ایجاد می نمایند.
کنترل شیمیایی: مصرف سموم زیر برای نهالستانها پیشنهاد می شود.
نام عمومی سم دیفلوبنزورون ایمیداکلوپراید فرمولاسیون دیمیلین کونفیدور نام تجاری wp25% SC35% مقدار مصرف 5/. درهزار+ 3/. درصد روغن 4/. درهزار + 3/. درصد روغن
---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
عسلک مرکبات
Aleurolobus marlatii
(Hom: Aleyrodidae)
نام فوق تعیین نامی است که توسط مؤسسه بررسی و تحقیقات آفات و بیماریهای گیاهی تهران از نمونههای ارسالی از جهرم صورت گرفته است. دراکثر نشریات و کتب از گونه Aleurocanthus woglumi به عنوان مگس سیاه مرکبات نام برده میشود.
زیستشناسی
مگسهای سفید اصولاً از نظر طرز زندگی و دگردیسی وضع به خصوصی دارند. پوره سن اول متحرک و فعال است و Crawler نام دارد. سنین بعدی (سن دوم و سن سوم) ثابت هستند و چهارمین سن این حشرات شفیره Pupa نامیده میشود که حشره کامل با ایجاد شکافی به شکل T از آن خارج میگردد. تخمگذاری این حشره حالت مخصوص خود را دارد و غالباً تخمها روی خطوط فنری یا در دوایر متحدالمرکز گذاشته میشوند. ظاهراً حشره ماده در موقع تخمریزی در پشت برگ به شکل فنر ساعت حرکت میکند. تخمها بیضوی و دارای یک ساقه خیلی کوتاه (Pedicel) میباشند. این حشره چند نسلی و در سال ممکن است 3 تا 6 نسل در سال داشته باشد.
کنترل:
1. رعایت فاصله کشت، هرس شاخه های متراکم
آمیتراز(مایتاک) 2 درهزارEC20% 2.
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
شپشک آرد آلود مرکبات: Planococcus Citri
شپشک آرد آلود دنبال دار (دم دراز) Pseudococcus longispinus
توضیحات
شپشک آردآلود مرکبات بدن نرم، بیضی شکل و حشراتی صورتی هستند که در هنگام بلوغ تقریباً اینچ طول دارند. بد ن پس از مرحله اول رشد از ماده مومی سفیدی پوشیده شده و زوایدی کوتاه از اطراف آن بیرون آمده. حشرات باغ کوچک و دارای دو بال کاذب هستند. پوره یا حشره نارس کاملاً شبیه به حشرات بالغ ماده است فقط مقداری کوچکترند.
چرخه زندگی
شپشک آرد آلود مرکبات یا شپشک دنباله کوتاه (دم کوتاه) معمولترین گونهای است که روی گیاهان زینتی دیده میِد. دامنه میزبانی زیادی د ارند و گیاهان آبدار و با ساقه نرم را مثل کرچک هندی، یاسمن، بگونیا، خرزهره، کلم، گل آویز، و کاکتوس ترجیح میدهند بقیه میزبانها شامل مرکبات، شمعدانی، ارکیده، بنت قنسول، پیچک، خون سیاوشان و داودی میباشد. حشره بالغ ماده بین 600ـ300 در کیسه کتانی، مومی و فشرده که در قسمت انتهایی و پشتی بدن قرار دارد میگذارد. تخمگذاری بین یک تا دو هفته ادامه پیدا میکند و بمحض پایان یافتن تخمگذاری، حشره ماده میمیرد. کیسه تخم را میتوان در محور اصلی ساقه و در برخی اوقات در قسمتهای مختلف گیاه یافت. پس از 10 روز تخمها باز میشوند و پورهها یا خزندهها شروع به یافتن قسمتهای جهت تغذیه میکنند. پورههای مادهها در سه نسل کامل میشوند که ممکن است بسته به دمای محیط بین یک ماه تا بیش از یکسال بطول انجامد. در شرایط غیر طبیعی گلخانهها این چرخه زندگی بین 2ـ1 ماه طول میکشد. در مدت کوتاهی پس از شروع تغذیه توسط پورههای خزنده بدنشان پوشیده از ماده مومی سفید میشود. پورههای خزنده در اطراف گیاه حرکت میکنند اما عموماً در فعالیتهایشان بسیار تنبل هستند. شپشک آرد آلود مرکبات شرایط مرطوب را ترجیح میدهند، اما در شرایطی قابلیت سازگاری با آب و هوای خشک را نیز دارد.
خسارت
شپشکهای آرد آلود از شیره گیاه تغذیه میکنند که ب اعث بدشکلی، کوتولکی و زردی شاخ و برگ میشود. همچون بقیه حشرات تغذیه کننده از شیره گیاهی، شپشکهای آرد آلود مقدار زیادی عسلک ترشح میکنند که باعث توسعه قارچ دوده و مورچهها میشود.
کنترل غیر شیمیایی
کنترل زراعی شامل بیرون راندن حشرات بوسیله آب پاشی و استفاده از ارقامی که حشره آنها را کمتر ترجیح میدهد، میشود. رعایت کردن اصول بهداشت بوسیله چک کردن گیاهان جدید و هرس گیاهان آلوده، مبارزه بیولوژیک شامل استفاده از شپشک استرالیایی بال توری سبز (شکارچی) و زنبورهای پارازیت، Leptomastix dactvlopii میشود