شتر مرغ­ های نر و ماده به طور واضح و مشخصی بعد از 12ماهگی تشخیص داده می ­شوند.
بر خلاف پستانداران در پرنده ها تعیین جنسیت در دوران جوجه کشی و یا در دستگاه جوجه کشی امکان پذیر نبوده و این عمل بعد از بیرون آمدن جوجه ها از تخم و پس از گذشت مدت زمان مشخصی برای هر پرنده معین می شود.

تعیین جنسیت جوجه شترمرغ ها قبل از 3 ماهگی

پرهای سیاه بر روی بدن مشخصه پرندگان نر می ­باشد اما اغلب لازم است تا جوجه ­ها در سن 3 ماهگی یا سنین پایین تر تعیین جنسیت شوند، زیرا گاهی اوقات که قصد فروش پرندگان را داشته باشیم تعیین جنسیت آن­ ها لازم می ­باشد. تعیین جنسیت با استفاده از روش­ های ژنتیکی و توسط آزمایش دی.ان.ای امکان پذیر است اما روش پر هزینه ­ای است و برای پرندگانی که به قصد فروش به عنوان پرندگان پرواری استفاده می­ شوند توجیه اقتصادی ندارد. مشخصه­ های ظاهری در شترمرغ­ ها برای تشخیص جنسیت آن­ ها کم است، بدین دلیل از روش شناسایی کروموزوم­ های جنسی (که در تعیین جنسیت دیگر پرندگان معمول نیست) استفاده می­ گردد.

تعیین جنسیت از طریق آزمایش فیزیکی



تعیین جنسیت از طریق آزمایش فیزیکی، نیاز به لمس آلت تناسلی در پرنده دارد. جوجه­ های شترمرغ را می­توان در 14-7 روزگی با استفاده از آزمایش کلوآک تعیین جنسیت کرد. فالوس به طرف بیرون کلوآک و در بخش شکمی قرار دارد که با ایجاد فشار ملایمی در سمت جانبی کلوآک برگردانده می­ شود. هنگامی که فالوس از کلوآک بیرون می ­آید می ­توان آن را به آرامی مورد بررسی قرار داد. فالوس پرنده نر نسبتاً بلند (4-3 میلی متر) است و بعضی اوقات بر اثر مالش سفت و محکم می ­شود، در حالی که فالوس پرنده ماده در هنگام لمس کردن نسبتاً کوچک (3-2 میلی متر) و نرم به نظر می­آید. تعیین جنسیت جوجه­ ها نیاز به تمرین بر روی گروه پرندگان دیگری دارد. این پیشنهاد برای این داده می­ شود که تفاوت­ های میان جنس­ ها مشاهده شود. زمانی که سعی می­ کنیم کلوآک را به بیرون برگردانیم لازم است تا احتیاط زیادی صورت گیرد که خصوصاً در پرندگان خیلی جوان این موضوع اهمیت بسزایی دارد. حتی کسانی که در این زمینه تخصص زیادی دارند با دقت 95 درصد می­ توانند پرندگان را تعیین جنسیت کنند.اگر در تعیین جنسیت پرنده­ ای دچار شک و سردرگمی شدیم، آزمایش مجدد باید در سن 10-8 هفتگی تکرار شود. این پرندگان بزرگ تر باید توسط شخصی که دست ­هایش را در بین پاهای پرنده قرار می ­دهد مهار شوند و در این حالت شخص دیگر که قصد تعیین جنسیت را دارد انگشتی را که با ژل نفت خام روغنی کرده از میان مخرج پرنده به داخل پروکتودئوم وارد می­ کند و به دقت در اطراف گوشه پروکتودئوم در موقعیت "ساعت 7" می­چرخاند، تا زمانی که فالوس مشخص شود. با لمس کردن فالوس پرنده نر شکل غضروفی به خود می ­گیرد اما فالوس ماده هیچ عکس العملی نشان نمی ­دهد و سفت نمی­ شود. بنابراین با خارج کردن آلت تناسلی حیوان به بیرون از مخرج می­ توان پرنده را از طریق فالوس تعیین جنسیت کرد.