فروت ست
افزایش تشکیل میوه در محصولات باغی و سر درختی از نظر اقتصادی دارای اهمیت است، در اوایل بهار و اواخر زمستان که دمای خاک پایین است و برگ ها ظاهر نشده اند و جریان شیره­های گیاهی بسیار کُند است، تغذیه جوانه ها بسیار اهمیت دارد. زیرا جذب عناصر غذایی بطور مناسبی انجام نمی گیرد. در این حالت محلول پاشی درختان میوه برای ذخیره سازی عناصر مورد نیاز برای شروع فعالیت مجدد گیاه و رشد جوانه ها و گلدهی و تشکیل میوه بسیار مفید خواهد بود.

فروت ست موجب می شود که در زمان خواب زمستانی درختان میوه، عناصر مهم غذایی در گیاه ذخیره کرده و در زمان جوانه زنی و آغاز فعالیت مجدد گیاه بتواند نسبت به عوامل محیطی مانند سرما، باران و تگرک مقاومت نشان داده و گلدهی و تشکیل میوه دچار اختلال نشود.


فروت‌ست در درختان ‌میوه
روش كوددهي در مديريت تغذيه اي گياهان اهميت زيادي دارد. اما باید توجه داشت که عمل كود دهي بايد به گونه اي باشد كه عناصر مورد نياز گياه به شكل مناسب و در زمان مورد نظر در اختيار گياه قرار گيرد. محلول پاشي به عنوان يك روش مكمل تغذيه اي در باغباني مدت هاست كه مورد توجه قرار گرفته است و از مهم ترين شاخه های این روش، كود فروت ست (ازت، روي و بر) مي باشد.
تحقيقات متعدد نشان داده است كه اولين قدم پس از برداشت محصول و قبل از برگريزان، محلول پاشي باغات با تركيب فروت ست نقش اساسي در تشكيل و تكامل تخمك و افزايش ميزان گرده افشاني موثر در بهار سال بعد دارد. علاوه بر اين، محلول پاشي بعد از برداشت، مقاومت جوانه هاي گل را نسبت به سرماي زمستانه و بهاره افزايش داده و در تغذيه اول فصل و رشد درخت موثر است. زيرا در ابتدای فصل، بخش هوايي درخت شامل جوانه هاي زايشي (گل) و رويشي (برگ) فعاليت خود را با رشد سريع آغاز مي كنند. این در حالي است كه ريشه هاي فعال هنوز به اندازه كافي شروع به رشد و نمو و جذب عناصر غذايي از خاك نكرده اند كه بتوانند نياز هوايي درخت را بر طرف كنند.
همچنين طي مرحله زايشي به دليل رقابت اندام هاي زايشي با ريشه ها براي جذب عناصر غذايي، فعاليت ريشه ها كاهش مي یابد و در پي آن جذب عناصر غذايي كم مي شود. عناصر غذايي مورد نياز در اين مرحله يا از ذخيره درخت كه در فصل رشد قبل جمع آوري كرده است تامين مي شود يا از طريق تغذيه برگي قابل تزریق است. بنابراین بهترین زمان برای بالابردن ذخیره غذایی درخت مرحله بعد از برداشت است که قسمت اعظم عناصر غذایی جذب شده از ریشه و محلول پاشی در جوانه ها و شاخه ها ذخیره می گردد. از سويي ديگر، محلول پاشي تركيبات فروت ست قبل از تورم جوانه ها شرايط را جهت بيدار شدن به موقع جوانه هاي رويشي و زايشي ازخواب زمستانه فراهم نموده و همچنين باعث گرده‌افشاني موثر و لقاح مي شود.


عناصر موجود در فروت ست
محلول پاشی در مرحله تورم جوانه ها یکی از کلیدی ترین مراحل محلول پاشی در باغات میوه است. همزمان با شروع مرحله تورم جوانه ها، یکسری از عناصر غذایی از دیگر اندام های گیاه به سمت جوانه ها حرکت می کنند. سه عنصر غذایی ازت (N)، روی (ZN) و بور (B) را در این جا به جایی مهمتر از سایر عناصر گزارش کرده اند. به همین دلیل در برنامه محلول پاشی مرحله تورم جوانه ها، ترکیبات کودی که حاوی این سه عنصر بودند، توصیه می شد. دلیل اهمیت محلول پاشی در این مرحله، نیاز فوق العاده زیاد جوانه ها برای رشد سریع اولیه و عدم جذب عناصر از طریق ریشه ها در این مرحله از رشد گیاه می باشد. بین مرحله شروع به رشد و بخش هوایی درخت و شروع فعالیت سیستم ریشه ای برای جذب عناصر غذایی، یک اختلاف فاز یک تا دو هفته ای وجود دارد. در این مرحله حساس و اساسی، برای تولید و عملکرد درخت که نیاز بسیار زیادی به عناصر غذایی دارد، ذخیره خود درخت تعیین کننده است. هر چقدر ذخیره عناصر غذایی درخت بالاتر باشد، گرده افشانی موفق تر و به عبارتی محصول بیشتر و عملکرد بهتری خواهیم داشت. برای افزایش ذخیره غذایی درخت، باید از فصل رشد قبل، اقدامات تغذیه ای لازم را صورت داد. محلولپاشی مرحله تورم جوانه ها با شروع به حرکت و باز شدن جوانه ها آغاز می شود. در این مرحله، فلس های روی جوانه ها از هم فاصله گرفته و ضریب جذب آنها افزایش می یابد.


ازت (N)
ازت سبب تامين هيدرات كربن لازم براي جوانه هاي تازه تشكيل يافته مي شود و از این جهت سال آوري در درختان میوه را كاهش مي دهد. بطور مثال، ازت موجود در كود فروت ست موجب افزايش ٢ تا ٤ درصدي تشكيل ميوه و افزايش رشد جوانه ها در درخت سيب شده است. كاربرد ازت در پاييز در درختان سيب نتيجه بهتري در تشكيل ميوه نسبت به كاربرد بهاره آن داشته است. تاثير كاربرد پاييزه ازت در طولاني كردن عمر تخمك و زمان تلقيح دانه گرده در بهار نتیجه ای ثابت شده است. لازم به ذکر است که دادن ازت در این مرحله تاثیر بسزایی بر مقاومت جوانه ها به سرما و زنده ماندن آنها در اوایل فصل رشد بعدي دارد.


روی (Zn)
بیدار شدن به موقع جوانه هاي رویشی و زایشی از خواب زمستانه و گرده افشانی موفق، مهم ترین نقش این عنصر در درخت است. باغات مبتلا به کمبود روي دیرتر از باغات سالم از خواب بیدار می شوند، فاصله میانگره ها در درختان کوتاه شده و سر شاخه ها حالت جارویی پیدا می کنند. در حالت کمبود خفیف و متوسط این عنصر، ضمن کوتاه شدن میانگره ها، حاشیه برگ ها موجی شکل می شود. آهکی بودن و واکنش بالاي خاک ها در برخی مناطق، موجب تثبیت و غیر قابل استفاده شدن این عنصر در خاك و اندام هاي مختلف درخت می شود.
بور (B)
بور عنصر کلیدي گرده افشانی و به عبارتی برداشت ‌محصول است. طول عمر دانه گرده و طول لوله گرده مستقیما به عنصر بور وابسته می باشد. در زمانی که کمبود خفیف است، به علت رشد ضعف لوله گرده در خامه، تلقیح تخمک پس از گرده افشانی کاهش می یابد. در شرایطی که کمبود بور در باغ خیلی شدید باشد، خسارت این مرحله شبیه به خسارت سرماي شدید می باشد. کمبود بور بیشتر در درون جوانه ها مهم است تا کمبود آن در خاك یا برگ. دراثر کمبود بور، پرچم ها رشد نکرده و دانه گرده تشکیل نمی شود و مادگی گل ها کوچک باقی می ماند. محلول پاشی بور پیش از باز شدن‌ جوانه ها افزایش تشکیل میوه را به دنبال دارد. بنابراین توصیه می شود علاوه بر محلول پاشی پس از برداشت، در مرحله تورم جوانه ها اواخر اسفند ماه و يا اوايل بهار، محلولپاشی درختان میوه تکرار شود.


زمان استفاده از فروت ست:
1-بعد از برداشت محصول و در مورد گیاهان خزان کننده بعد از برداشت و قبل از خزان برگ
2-زمان تورم جوانه ها: زیرا در این زمان پوست نازک و قهوه ای روی جوانه ها قابلیت جذب عناصر را از طریق محلول پاشی دارد.