تراكتور
ریشه لغوی
واژه تراکتور یک کلمه خارجی است. و معنی آن «کشنده» میباشد. این واژه اسم فاعل ساخته شده از واژه
(Tratiox) به معنی کشش است.
دیدکلی
این کلمه به ماشینهایی اطلاق میشود که جهت کشیدن یک بار یا یکوسیله بکار میروند. در واقع تراکتور وسیله ایست که برای تامین قدرت مورد نیازجهت کشیدن وسایل و تجهیزات مورد استفاده قرار می گیرد. شاید اکثریت مردم با شنیدنکلمه تراکتور ذهنشان بهکشاورزیو کاربرد این وسیله در کشاورزی معطوف گردد، لیکن لازم است بدانیم که تراکتورهادارای انواع گوناگونی میباشند. مثلا تراکتورهایی با عنوانتراکتورهای صنعتیو یاراهسازینیز وجود دارند.
تاریخچه پیدایش و سیر تکاملی
- پیدایش ماشینهای کشش (تراکتورها) به شکل امروزی در حدود 100 سال قبل آغاز شد. نمونههای اولیه تراکتورها برای استفاده در مزارع و به منظور کشیدن وسایل کشاورزیمثل گاو آهن مورد استفاده قرار می گرفتند.
- در این انواع اولیه برای تامین کردن توان مورد نیاز تراکتور از یکموتور بخاراستفاده می شد. این موتور بخاربرای آنکه کار کند به مقادیر زیادیآبوذغال سنگنیاز داشت. بنابراین اینتراکتورهای اولیه بسیار بزرگ بودند و نیاز به مراقبت و نگهداری زیادی داشتند بطوریکه گاهی برای به حرکت درآوردن و استفاده از یک تراکتور ، موتور بخار به 15 نفرکارگرنیاز بود. این مدلهای اولیه تراکتوردارای چرخهای بسیار بزرگ فلزی بودند که می توانستند وزن بسیار زیاد تراکتور را تحملنمایند. البته فلزی بودنچرخهای تراکتورباعث کاهش سرعت ماشین می شد. بنابراین در نمونه های بعدی و مدرنتر از چرخهای لاستیکی استفاده شده است.
- سیر تکاملی تراکتورها با اختراعموتورهای درون سوزروند سریعتری را پیدا کردو البته در کنار این اختراع که باعث اضافه شدن توان تراکتورها شد ، متعلقات ومکانیسم های پیچیده ای نیز مختص تراکتورها طراحی و استفاده شده است ، که نتیجه آنساختتراکتورهای بسیار مدرنو همه کاره در حالحاضر است.
ساختمان تراکتور
تراکتورهای امروزیهمگی به موتورهای درون سوز که ازسوخت های فسیلی (بنزین،گازوئیل،گاز مایع) استفاده می کنند. مجهز هستند. موتورهای این تراکتورها برای تولید توان از سوزاندن این سوختها استفاده می کنند. این ماشینها (تراکتورها) دارای یک سری سیستم های مجزا ولی متصل به همدیگر میباشندکه باعث میشوند انرژی ذخیره شده در سوختهای فسیلی به انرژی مفیدی که کار انجاممیدهد، تبدیل شوند. این سیستم ها عبارتند از
- سیستم تبدیلانرژی سوخت به انرژی جنبشی (موتور)
- سیستم انتقال نیرو
- سیستم هیدرولیکی
- سیستم الکتریکی
- سیستم کنترل بار (کنترل کشش)
- سیستم فرمانگیری
- سیستم تواندهی
اندازه تراکتورها
تراکتورهای کشاورزیدارای انواع گوناگونیمیباشند. اندازه آنها از تراکتورهای دوچرخ کوچک گرفته که دارای 10 اسب بخار قدرتمیباشند. تا تراکتورهای بزرگ کمرشکن 8 چرخ که دارای بیش از 500 اسب بخار قدرتمیباشند ، تغییر میکند. این گوناگونی و تنوع زیاد تراکتورها به خاطر گوناگونی وتنوع زیاد کارهایی است که به کمک این وسیله انجام می پذیرد. بر این اساس تراکتورهارا بر مبنای نحوه کاربرد طبقه بندی میکنند. در ادامه طبقه بندی تراکتورها را ذکرمیکنیم.
- تراکتورهای همه کاره (معمولی)
- تراکتورهای چرخ زنجیری
- تراکتورهای شاسی بلند
- تراکتورهای باغبانی
- تراکتورهای چمن زنی
- تراکتورهای حمل تنه درخت از جنگل
- تراکتورهای بارکن یابیل مکانیکی
- تراکتورهای دستی (تیلر)
- انواع تراکتورهای چهار چرخ محرک
کاربردهای تراکتور
برای بکارگیری و استفاده نیروی ایجاد شده توسط تراکتوریک سری پیش بینیها در نحوه ساخت این وسیله انجام شده است. مثلا در پشت این وسیلهجاهایی تعبیه شده است که بتوان وسایل مربوط بهکشاورزیمثلگاو آهنیادیسکرا به آنجا متصلکرد و کشید. از تراکتورها برای کارهای دیگر نظیرحمل ونقلنیز استفاده می شود. حتی اگر هیچ باری هم به تراکتور متصل نباشد، حداقل اینوسیله میتواند خودرانندهرا جابجا کند. کاربردهای تراکتور رامی توان بصورت زیر بر شمرد.
- وسیله کشنده:
ادواتی مثل گاو آهن ها ، دیسک های سنگین و غیره بهمالبند تراکتورقلاب شده و بوسیله آن کشیدهمی شوند. - تامین کننده حرکت دورانی:
برخی از ماشینهایی که به تراکتور وصل میشوند خود دارای قسمتهای متحرک داخلی هستند که برای تامین نیروی مورد نیاز آنها بهتراکتور متکی می باشند. مثل: کمباین های کششی،دروگرهاوچاپرها. - راه اندازی ماشینهای ثابت:
گاهی برای تامین توان مورد نیاز ماشینهای ثابت ازقبیلآسیابها،پمپهای آبیاری،ژنراتورهای برق،خرمنکوبهاو غیره از تراکتور استفاده میشود. - استفاده به عنوانبیل مکانیکییاجرثقیل:
چنانچه تجهیزات لازم به یکتراکتور اضافه شود، میتواند به عنوان بیل مکانیکی یا جرثقیل از آن استفاده شود.
نقش تراکتور در زندگی ما
با توجه به توضیحات مذکور و گستردگی دامنه فعالیت تراکتورها کمیت و گستردگی کاربرد و تاثیر آنها بر زندگی بشر قابل تصور است. بگونهای که میتوان گفت چنانچه از این وسیله استفاده نشود تعداد بسیار زیادی از مردم کره زمین به علت نداشتنغذا جان خواهند