ورمی کمپوست
1- چرا بايد كود استفاده كنيم؟
براي تامين عناصر مغذي و كم مقدار، افزايش توليد محصولات کشاورزی شامل محصولات باغبانی، زراعتی، گلخانه¬ای و گلهای تزئينی
2- چه نوع كودهايي در بازار مصرف موجود است؟
سه دسته كود موجود است.
الف- كودهاي شيميايي ب- كودهاي دامي (سنتي) ج- كود سبز (كود آلي و بيولوژيك ورمی کمپوست)

نوع کود
محاسن
معایب
کود شیمیایی براي تهيه قابليت دسترسي مناسب
سبب افزايش ميزان توليد در زمان كوتاه مي‌شود.
انبارداري ساده¬ای دارد.
باعث سفت شدن خاك مي‌شود.
باعث تغيير كيفيت خاك مي‌شود. (شور شدن و آلودگي خاك)
باعث افت كيفيت محصولات مي-شود. (جذب عناصر غير ضروري در گياه)
باعث آلودگي آبهاي سطحي و كشاورزي مي‌شود.
ايجاد بيماريهاي صعب العلاج را به دنبال دارد.
کود دامی قابليت دسترسي ساده دارد.
موثر در بهبود كيفيت خاك است.
سبب افزايش توليد محصول مي‌شود.
وجود انواع ويروسها و ميكروارگانيسم‌هاي عنصر (عوامل بيماريها)
افزايش هزينه توليد با گرفتن كارگر جهت وجين مزارع
نياز به استفاده از سموم آفتكش جهت كنترل ميكروارگانيسم‌هاي مضر موجود در كود دامي
انبار داري سخت
ايجاد بوهاي مشمئز كننده
انتقال بيماري‌هاي مشترك با دام
کود سبز و الی ورمیکمپوست سبب بهبود كيفيت خاك مي‌شود.
فاقد هرگونه آلودگی است.
باقی مانده مواد مغذی در محصولات ندارد.
سبب افزايش توليد مي¬شود.
انبارداري آن ساده است.
قابليت بسته بندی آسان و فاقد آلودگی
بالا بودن قيمت به ازاي هر كيلو در مقايسه با ساير كودها
امكان دسترسي محدودتر نسبت به ساير كودها

3- اصلا ورمی کمپوست چیست؟
ورمی کمپوست مدفوع گونه ای خاص از کرم خاکی است که طی فرایند گوارش مواد الی و غذایی، در روده کرم ارزش افزوده به مواد داده و باعث میشود کودی که از بدن این کرم تولید میشود دارای میکرو ارگانیسم های مفید بسیاری باشد و همچنین به خاطر وجود ازتوباکترها در روده کرم کود خاصیت کمپلکس فعال پیدا میکند و ضریب جذب بسیار بالایی میگیرد فرآورده اي که ورمي‌کمپوست خوانده مي‌شود از لحاظ کيفي، ماده آلي يا تنظيم شده، سرشار از ماده هوميک و عناصر غذايي به شکل قابل جذب براي گياه، داراي انواع ويتامين ها، هورمون هاي محرک رشد گياه و آنزيم هاي مختلف است.
اين فرآورده از لحاظ ظاهري، به صورت دانه اي شکل با رنگ تيره و بوي مطبوع است و به دلیل این که سیستم گوارش کرم خاکی مثل پرندگان سنگدان وجود دارد بیشتر تخم علف هرز و سایر مواد به صورت کامل تجزیه شده و حاصل کود تولیدی بدون تخم علف هرز میشود.
4- مزاياي ورمي كمپوست نسبت به ساير كودهاي سبز چيست؟
ورمي كمپوست داراي نسبت كربن به نيتروژن مناسب‌تري نسبت به ساير كودهاي سبز است در نتيجه شرايط جذب عناصر مغذي توسط گياه سهل تر و فراهم تر است. همچنين اين تركيب داراي pH خنثي است و استفاده زياد آن تاثير منفي بر كيفيت خاك و گياه ندارد، اين تركيب فاقد بو بوده و ناخالصي آن نسبت به ساير كودهاي سبز خيلي كمتر است.
5- ورمي كمپوست چه قابليتهاي كاربردي دارد؟
جهت توليد همه گونه گياه مورد استفاده بوده و شرايط ميكروارگانيسم‌هاي مفيد در خاك‌ها را بهبود مي‌بخشد. مواد موجود در بافت ورمي كمپوست بگونه‌اي است كه مانع حضور در خاك شده و داشتن حسايت دور كنندگي مانع حضور برخي آفات خاكستري و حشرات مكنده خسارت زا خصوصا در محيطهاي حساس مانند گلخانه‌ها مي‌شود.
6- مواد متشكله ورمي كمپوست و فواید ان؟
ورمي‌کمپوست اصلاح کننده خصوصيات فيزيکي و شيميايي و بيولوژيکي خاک بوده و علاوه بر وزن مخصوص کم، فاقد هر گونه بو، ميکروارگانيسم هاي بيماري زا و بذر علف هرز است. ورمي‌کمپوست در مقايسه با ساير کودهاي آلي داراي ميزان عناصر اصلي غذايي بالاتري است و علاوه بر عناصر ماکرو مانند ازت، فسفر و پتاسيم که در فعاليت هاي حياتي گياه نقش اساسي دارند حاوي عناصر ميکرو مانند آهن، مس، روي و منگنز نيز است. اين خاک پرور با داشتن موادي مانند ويتامين و اکسين، موجبات رشد گياه را فرآهم مي آورد. تمام عناصر غذايي موجود در ورمي‌کمپوست به آساني توسط گياه جذب مي‌شوند. ورمي‌کمپوست عناصر سنگين موجود در خاک را تثبيت کرده و مانع از جذب بيش از حد آنها توسط گياه مي‌شود. ورمي‌کمپوست جوانه زني بذر را تحريک کرده و ريشه زايي قلمه ها را تشديد مي‌کند. ورمي‌کمپوست عملکرد کمي و کيفي گياه را به طور چشمگيري افزايش مي‌دهد.
7-نسبت C/N چیست ؟
یکي از معيارهايي كه جهت بيان تجزيه پذيري مواد آلي بكار گرفته میشود نسبت C/N است همانطور که می دانید C یا همان عصنر کربن است و N علامت عنصر نیتروژن است. نیتروژن یا همان ازت بیشتر باعث افزایش رشد پیکیری گیاه و رشد رویشی میشود که به صورت عرف در بین کشاورزان به علفی شدن بوته ها معروف است.بدین صورت است که بیشتر انرژی که گیاه مصرف میکند صرف رشد و توسعه برگها میشود و انرژی جهت تولید گل یا بذر یا میوه هدر میرود همان طور که میدانید برای این که گیاه توانایی تولید گل و به تبع ان تولید میوه و محصول را داشته باشد باید علاوه بر انکه پیکر گیاه رشد مناسبی داشته باشد باید نسبت مواد قندی و انرژی دار در گیاه مطلوب و مناسب باشد عنصر کربن نیاز قندی و این انرژی را برای گیاه تامین میکند. چنانچه مقدار عنصر نیتروژن از مقدار کربن بیشتر شود ( مثلاً در اثر مصرف بیش از حد کود نیتروژنه )گیاه به صورت علفی رشد کرده و گل نمی دهد. در بین کشاورزان مرسوم است نزدیک زمان بستن دانه یا میوه ی گیاه آبیاری را کم می کنند. دلیل این کار آن است که ریشه در اثر کمبود آب ضعیف شده و نیروژن را کمتر جذب می کند در نتیجه مقدار مواد قندی در گیاه افزایش یافته و گیاه قادر به گلدهی و جوانه زنی می گردد. مقدار مواد قندی به مواد نیتروژنه در گیاه را به صورت نسبت نشان می دهد که برای فعالیت مطلوب گیاه این مقدار برای گیاهان مختلف، متفاوت است .
8-نحوه استفاده از ورمي كمپوست
ورمي كمپوست توليد شده از كود دامي يا ساير زائدات آلي از لحاظ كيفي سرشار از مواد هوميك و عناصر غذايي به شكل قابل جذب گياه، حاوي انواع ويتامين‌ها و هورمون‌هاي محرك رشد گياه و آنزيم‌هاي مختلف مي‌باشد كه مي‌تواند به عنوان كود مطلوب در پرورش گل و گياه در آپارتمان‌ها، مزارع و گلخانه­ها مورد استفاده قرار گيرد به همين منظور جدول زير براي استفاده بهينه از كود ورمي كمپوست به مصرف‌كنندگان گرامي ارائه گرديده است:
طريقه مصرف
زمان مصرف
مقدار مصرف
محصولات
رديف
مخلوط با خاک و در عمق مؤثر ريشه
قبل از کشت
5 - 2 تن در هکتار
غلات
1
6 - 3 تن در هکتار
حبوبات و دانه هاي روغني
2
500 – 300كيلوگرم در مترمربع
محصولات گلخانه اي
3
با خاک گلدان کاملاً مخلوط گردد
قبل و يا بعد از کشت
10- 5
درصد وزن خاک گلدان
گياهان آپارتماني
4
در اطراف سايه انداز درخت و در عمق مؤثر
قبل از متورم شدن جوانه ها
10- 5
کيلوگرم در هر درخت
درختان ميوه
5
مخلوط با خاک و در عمق مؤثر ريشه
قبل از کشت
10 – 5 تن در هکتار
سبزي و صیفي
6
نویسنده:مهندس احمد یزدانی
منبع:ورمی کمپوست